Wrocław. Pomianowski laureatem nagrody miesięcznika "Odra"
Prozaik, eseista i tłumacz został tegorocznym laureatem nagrody miesięcznika "Odra" - jak piszą jurorzy - "w uznaniu zasług dla kultury polskiej, kształtowania jej w duchu wolności, troski o sprawy publiczne, tolerancji i dialogu z narodami sąsiednimi".
Nagroda "Odry", zwyczajowo przyznawana za książkę wydaną w danym roku, tym razem odnosi się do całokształtu pracy twórczej laureata. "Bo też okoliczności są wyjątkowe - +Odra+ właśnie podsumowuje swoje pięćdziesięciolecie. Trudno byłoby znaleźć na ten jubileusz lepszego kandydata do naszej nagrody niż Jerzy Pomianowski. Jego wszechstronna twórczość literacka obejmuje w swoim spektrum prozę, poezję, dramat i scenariusze filmowe, najwyższej próby przekłady z literatury rosyjskiej i z polskiej na rosyjski czy włoski, eseistykę oraz publicystykę. Ogromnej erudycji Jerzego Pomianowskiego zawsze towarzyszyła pasja tworzenia, giętkość i soczystość języka, trafność wyborów dokonywanych w obliczu historii" - uznali jurorzy nagrody "Odry".
"Zaangażowanie w dziedzinie literatury Jerzy Pomianowski potrafił doskonale dzielić z zaangażowaniem w sprawy społeczne, często polityczne. Zaprowadziło go ono m.in. do "Kultury" Jerzego Giedroycia, której od roku 1966 był stałym współpracownikiem, sprawiło, że po powrocie do Polski z Włoch (gdzie wykładał historię literatur słowiańskich na uniwersytetach w Rzymie, Bari i Pizie) założył i został redaktorem naczelnym pisma "Nowaja Polsza+, skierowanego do "rosyjskiej inteligencji" - napisano w uzasadnieniu decyzji redakcyjnego jury.
Jerzy Pomianowski (ur. w 1921 roku) pochodzi z Łodzi, w 1938 r. rozpoczął studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Wojnę przeżył na terenie ZSRR, gdzie zdobył dyplom lekarza. Medycynę porzucił jednak dla literatury. W latach 50. napisał powieść "Koniec i początek" sfilmowaną przez Jana Rybkowskiego jako "Godziny nadziei". Był kierownikiem literackim Teatru Narodowego w latach 1958-1961, a następnie - do 1968 r. - kierownikiem literackim Zespołu Filmowego "Syrena". Napisał też kilka sztuk teatralnych, wśród nich "Sodomę i Odessę". Od 1956 r. był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyki Filmowej z siedzibą w Paryżu. Po wydarzeniach marca 1968, pozbawiony możliwości pracy, wyjechał do Włoch, gdzie wykładał na uniwersytetach w Bari i Pizie. Tłumaczył też na język włoski utwory Aleksandra Fredry i Karola Wojtyły.
Zanim jednak stanął do pierwszego konkursu na stanowisko uniwersyteckiego docenta, przyjął - za pośrednictwem mieszkającego w Neapolu Gustawa Herlinga-Grudzińskiego - propozycję od Jerzego Giedroycia przetłumaczenia "Kręgu pierwszego", a następnie "Archipelagu Gułag" Aleksandra Sołżenicyna. Swoje przekłady podpisywał pseudonimem Michał Kaniowski. Na początku lat 90. Jerzy Pomianowski wrócił do Polski. W 1995 r. opublikował wybór szkiców "Biegun magnetyczny", dwa lata później "Ruski miesiąc z hakiem".
Miesięcznik "Odra" przyznaje swoją nagrodę od 1961 r. Laureatami są wybitni pisarze, uczeni i artyści m.in. Ewa Lipska, Czesław Miłosz, Olga Tokarczuk, Ryszard Kapuściński, a także niemiecki wydawca literatury polskiej Karl Dedecius.
