Wspomnienie w 20. rocznicę śmierci
Anna Kinga Rumlowa była żoną mego wuja Zygmunta Rumla - poety i żołnierza, który zginął męczeńską śmiercią w lipcu 1943 r. na Wołyniu, kiedy jechał jako parlamentariusz na rozmowy z UPA.
On - uwieczniony w książkach, filmie, rzeźbie i na obrazach. O niej mało kto już dziś pamięta. A przecież gdyby nie jej determinacja, niewielu poznałoby Zygmunta jako poetę, a nie tylko żołnierza.
Była aktorką, wychowanką słynnej Reduty. Tak jej sylwetkę i emploi nakreśliła w monografii poświęconej 20-leciu Teatru Wybrzeże Malwina Szczepkowska: "Obdarzona drobną figurką i uroczą twarzyczką o rysach jakby z kamei, przy tym muzykalna i posiadająca ciepły, dźwięczny jak kryształ głos, Anna Rumlowa była najlepsza w liryczno-sentymentalnych partiach roli". Taką ją też zapamiętałam prywatnie: subtelna uroda, ujmujący sposób bycia, wrażliwa i delikatna. Pięknie wyglądała w rolach kostiumowych - w "Ślubach panieńskich", "Fantazym", "Weselu Figara". Pamiętna była jej rola w "Domu kobiet". Ja widziałam ją w "Maturzystach" Skowrońskiego oraz "Balladach i romansach" na scenie Teatru Wybrzeże.
Ale powróćmy do czasów wcześniejszych. Wojenne małżeństwo 26-letniego Zygmunta i nieco starszej Anny trwało krótko. Po ślubie w 1941 r. Zygmunt wprowadził się do rodziców żony na warszawskim Powiślu. Idealnie pasował do rodziny Wójcikiewiczów, z których wywodziła się Anna, rodziny inteligenckiej o zacięciu społecznikowskim z ogromnym ładunkiem patriotyzmu. Adres "Zajęcza i 12" znany był konspiratorom.
Tuż po klęsce wrześniowej Anna rozpoczęła działalność podziemną, najpierw w Służbie Zwycięstwu Polski, a od 1941 r. w konspiracyjnym Stronnictwie Ludowym "Roch". Wyprawy za Bug, kiedy towarzyszyła mężowi jako łączniczka (Zygmunt działał na tym terenie z ramienia BCh), opisała we wspomnieniach zamieszczonych w książce "Twierdzą nam będzie każdy próg".
Częściej jednak byli rozdzieleni niż razem. Listy Zygmunta i wiersze dla niej - Hani, Hanyśki, Haniutki - trzymały ją przy życiu. "Odchyl kopertę - tak, tą dłonią - Co nosi ślad mój - pocałunku" - prosił Zygmunt.
Ich dziecko zmarło przy narodzinach. Niedługo potem zginął Zygmunt. W Powstaniu Warszawskim, w którym i ona brała udział, poległ brat Anny.
Tragiczne przeżycia wywarły na niej piętno, nadwątliły zdrowie. Mimo to po wojnie wróciła do zawodu - przez dziesięć lat była aktorką Teatru Wybrzeże w Gdańsku. Nie wyszła powtórnie za mąż, była strażniczkę pamięci Zygmunta.
W 1960 r. wróciła do Warszawy i rozpoczęła walkę o wydanie jego cudem ocalonych wierszy. Starania zostały uwieńczone sukcesem - w r. 1970 po raz pierwszy ukazał się tomik poezji Zygmunta Jana Rumla.
Pełen zbiór wierszy, wspomnień o Zygmuncie, listów do Anny ukazał się w r. 2010 w tomiku "Dwie Matki". Jest w nim i ten wiersz:
Ty jesteś jak księżniczka nieznanego dworu,
który roją po nocach wpółsenni poeci (...)
Księżniczka duchem, Anna Rumlowa zmarła 25 grudnia 1990 r. i spoczęła na Starych Powązkach.
