"Śmiertelny teniec"
"Śmiertelny taniec" Augusta Strindberga (1849-1912), znany widzom teatralnym i telewizyjnym jako "Taniec śmierci", zawiera - według określenia samego autora - "odkrycia psychologiczne bez tak zwanej kobiecej nienawiści. Jest zwarty w formie, wzniosły w rezygnacji i wielki w przebaczeniu" (autor do Emila Scheringa, niemieckiego tłumacza jego dzieł).
Do tematu konfliktów małżeńskich i tzw. walki płci wracał Strindberg wielokrotnie. Niewątpliwie pozostaje to w związku z przeżyciami osobistymi pisarza, który miał życie burzliwe i tragiczne, cierpiał na manię prześladowczą, trzy razy żenił się i rozwodził. Wszechstronnie uzdolniony, bardzo płodny, był Strindberg twórcą nowoczesnego szwedzkiego języka literackiego. Pisał powieści, nowele, poezję, dramaty i eseje. Twórczość jego nosi wyraźne cechy naturalizmu i ekspresjonizmu, przepojona jest głębokim pesymizmem, przekonaniem o niemożności uniknięcia cierpienia, krzywdy, nienawiści.
Bohaterowie "Śmiertelnego tańca" to ludzie nieszczęśliwi, zadręczający się wzajemnie przez długie lata małżeńskiego pożycia, pełni wzajemnych uraz, żalu i nienawiści, równocześnie jednak skazani na siebie, nie umiejący się ani rozstać, ani pomóc sobie wzajemnie. Przy tym wszystkim są to ludzie bardzo sobie bliscy, a może nawet kochający się...
Autor nie dzieli barw na czarne i białe, stara się być obiektywny i sprawiedliwy, nie staje po stronie żadnego z małżonków. "Gdybyś miał być sędzią między mną a Alicją, komu przyznałbyś rację"? - pyta Kapitan. A Bert odpowiada: "Nikomu. Tylko bezgraniczne współczucie wam obojgu".
Telewidzowie mieli już okazję zapoznać się z kilkoma wybitnymi utworami szwedzkiego pisarza, by wymienić tylko "Ojca" i "Pannę Julię". Telewizja Kraków po raz drugi zrealizowała obecnie "Śmiertelny taniec" (poprzednio "Taniec śmierci", 1959). Mimo upływu lat utwór nie stracił swej aktualności, prawdy psychologicznej i wymowy.
