Artykuły

Od piętnastu lat w olsztyńskim teatrze aktorzy czytają dorosłym, teraz będą czytać także dzieciom. Nowy cykl "Dawno, dawno temu na Marginesie" zaczyna się w niedzielę.

Mimo że dorośli od lat mogą się cieszyć aktorskimi wykonaniami ciekawych lektur, młodzi widzowie długo musieli czekać na cykl skierowany do nich. Olsztyński teatr w końcu dostrzegł potrzeby najmłodszych widzów. - Sam jestem ojcem dwójki dzieci w wielu 5 i 8 lat. Kilka razy uczestniczyły w teatralnych czytankach dla dorosłych i bardzo im się podobało - opowiada Giovanny Castellanos, szef sceny Margines. - Pomyślałem więc, że taka forma może przyciągnąć młodych do teatru. Poza tym wpajając im miłość do sztuki, możemy wychowywać przyszłych ludzi Marginesu.

Jako pierwsza zostanie przedstawiona książka "Sceny z życia smoków" Beaty Krupskiej w reżyserii Macieja Mydlaka, znanego dotąd przede wszystkim z aktorskich kreacji. Baśń odsłania wiele smoczych tajemnic, choćby tę, dlaczego te stworzenia noszą zawsze przy sobie termos z zupą ogórkową. - Ponieważ odbiorcami są dzieci, chcemy przedstawić opowieść mniej statycznie, za to będzie muzyka i zabawne sytuacje - opowiada Mydlak. - Wybrałem tę książkę, bo jest kultowa dla mojego pokolenia. Pamiętam, jak w latach 80. czytał ją w programie "5.10.15" Krzysztof Kowalewski. Jej geniusz polega m.in. na tym, że nie jest to bajka tylko dla dzieci, ale są tam fragmenty, które bawią też dorosłych, np. te o różnicach między kobietami a mężczyznami.

Maluchy będą mogły z bliska przyjrzeć się pracy aktorów, bo specjalnie dla nich rozłożone zostaną materace, zaś rodzice zajmą miejsca z tyłu na widowni. Będzie też tort i soczki. Już wiadomo, że prezentacja wzbudziła zainteresowanie, bo do teatru dzwonią ludzie z pytaniami o możliwość rezerwacji miejsc. Jednak w tym wypadku obowiązuje zasada: kto pierwszy ten lepszy. Czytanki odbywają się raz w miesiącu. Na kolejnych spotkaniach dzieci poznają "Straszną piątkę" Wolfa Erlbrucha, "Wampirka" Angeli Sommer-Bodenburg, "Pippi Pończoszankę" Astrid Lindgren oraz książkę Macieja Wojtyszki "Bromba i inni".

Publiczność Teatru im. Stefan Jaracza przepada za czytanymi przedstawieniami. Taka formuła popularna była już w latach 60. i 70. Odrodziła się zaś w połowie lat 90., gdy rozpoczął działalność "Teatr przy stoliku". - Na pierwszym przedstawieniu sala pękała w szwach. W następnym miesiącu wymyśliłam, że wystawimy "Sonatę jesienną" Ingmara Bergmana i przyszło jeszcze więcej ludzi - opowiada o "czytanych przedstawieniach" Elżbieta Lenkiewicz, która prowadzi je od początku. Przez lata odbyło się ponad sto czytanych premier, stali bywalcy wiedzą, że lepiej wcześniej zarezerwować sobie wejściówkę, bo może zabraknąć miejsc.

Od kilku lat tradycją są też czytania performatywne podczas międzynarodowego festiwalu Demoludy w Jaraczu. Odbywają się na podobnych zasadach jak "Teatr przy stoliku" - tekst nie jest mówiony z pamięci, ale aktorzy podpierają się papierowymi scenariuszami sztuki. Jednak w tym wypadku mają do dyspozycji więcej środków wyrazu, niż tylko ton głosu i mimikę, bo pojawiają się dekoracje i kostiumy, choć raczej pełnią rolę symboliczną. Czytania performatywne też zyskały uznanie widzów, tym bardziej że, w odróżnieniu od festiwalowych spektakli, były darmowe.

Idąc za ciosem, scena Margines sięgnęła po teksty, które na pierwszy rzut oka zupełnie nie nadają się do wystawienia w teatrze. Na początku były to ważne utwory z perspektywy europejskiej kultury, m.in. fragmenty rozprawy "O obrotach sfer niebieskich" Kopernika, w następnym sezonie prezentacji klasycznych dzieł Wschodu. Tegoroczny cykl poświęcony będzie najbardziej kontrowersyjnym i "grzesznym" dziełom. Na pierwszy ogień pójdzie "Filozofia w buduarze" Markiza de Sade, której premiera planowana jest na 31 stycznia.

"Sceny z życia smoków" na Scenie Margines w tymczasowej siedzibie Teatru im. Stefana Jaracza (ul. Pstrowskiego 23), niedz., godz. 15. Wstęp wolny