Osoby

ZBYSZEWSKI Feliks (18 lipca 1881 Warszawa – 27 listopada 1935 Katowice)

aktor, reżyser

Był mężem najpierw Stefanii Górskiej, następnie Stanisławy Zbyszewskiej. Uczył się w Petersburgu (przez krótki okres w szkole marynar­skiej) i w Jelizawietgradzie; pracował potem jako robot­nik w kopalni węgla w Zagłębiu Donieckim.

Po przyjeździe do kraju uczył się gry aktorskiej u Romana Żela­zowskiego w Warszawie. Debiutował w 1904 w warszawskim Teatrze Ludowym; w teatrze tym występował również w sezonie 1904/05. Latem 1905 należał do operetkowego zespołu w warszawskim teatrze Jardin d'hiver. W sezonie 1907/08 występował w Teatrze Miejskim w Krakowie, w 1908–10 w zespołach polskich w Rosji (m.in. w sezonie 1909/10 w Kijowie), w 1910–12 w Łodzi, w sezonie 1912/13 w Petersburgu, w sezonie 1913/14 w Teatrze Polskim w Kijowie, w sezonie 1914/15 krótko w Teatrze Polskim w Warszawie, w lutym 1915 w zespole pod kierunkiem Aleksandra Zelwerowicza w Petersburgu, w sezonie 1915/16 ponownie w Teatrze Polskim w Warszawie. W okresie I wojny światowej służył też w Legionach Polskich. W następnych latach nadal występował w Warszawie: w Teatrze Praskim (sezon 1917/18), w Teatrze Polskim i Teatrze Małym (1918–21), Reducie (1922–24) i w Teatrze im. Bogusławskiego (sezon 1924/25). W Teatrze Polskim i w zespole Reduty pełnił także funkcję asystenta reżysera (m.in. Leona Schi­llera przy wystawianiu Pastorałki). W 1925–27 wy­stępował z Redutą w Wilnie, Grodnie, a także uczestni­czył w objazdach (był kierownikiem jednej z grup objazdowych). W sezonie 1927/28 grał w Teatrze Miejskim w Grodnie, w sezonie 1928/29 w Teatrze Placówka Żywego Sło­wa w Ateneum w Warszawie, wiosną 1929 w Teatrze Rewia w Poznaniu, od 1929 do śmierci w Teatrze Polskim w Ka­towicach, gdzie 28 marca 1935 obchodził jubileusz trzydzie­stolecia pracy aktorskiej w roli Radosta (Śluby panień­skie). Od jesieni 1935 zorganizował wraz z Wandą Siemaszkową w Katowicach kurs wymowy i deklamacji.

Grał różnorodne role, powodzenie zyskując w cha­rakterystycznych; ważniejsze z nich: Joachim (Ponad śnieg), Joseph i Maścibrzuch (Pastorałka), Telesfor (Dom otwarty), Dyndalski (Zemsta), Ojciec (Lampka oliwna), Derwid (Lilla Weneda), Poloniusz (Hamlet), Archidamus (Opowieść zimowa), Jakub (Nie-boska ko­media), Harrington (Roxy). Występował w filmie polskim Ochrana warszawska i jej tajemnice (1916).

Bibliografia

Krasiński: Teatr Jaracza; Listy Osterwy; Lorentowicz: T. Polski; Orlicz (il.); Simon: Spis przedstawień Reduty; So­bański: Teatr pol. na Śląsku (il.); Szczublewski: Reduta; IKC 1935 nr 87; Kur. warsz. 1935 nr 87, 327; Afisze, IS PAN.

Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, PWN, Warszawa 1973.
Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów stosowanych w źródłowej publikacji.