Matka Courage ::: Przedstawienia ::: Encyklopedia teatru polskiego

Bertolt Brecht

Matka Courage

utwór: Matka Courage i jej dzieci (Bertolt Brecht)

miejsce premiery: Teatr im. Aleksandra Fredry, Gniezno

data premiery: 11 marca 1967

reżyseria: Jan Perz

przekład: Stanisław Jerzy Lec

scenografia: Edward Grochulski

muzyka: Paul Dessau

opracowanie muzyczne: Franciszek Barfuss Ryszard Gardo

asystent reżysera: Edmund Derengowski

Obsada

Obraz I

Wiosna 1624. Dowódca Oxenstierna werbuje w Dalarne wojsko do wyprawy na Polskę. Markietance Annie Fierling, znanej pod przezwiskiem Matki Courage, zabierają syna: .

Werbownik: Stefan Posselt

Wachmistrz: Włodzimierz Miklasiński

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Katarzyna: Irena Angerman

Eilif: Józef Onyszkiewicz

Schweizerkas: Zbigniew Bojarczuk

Obraz II

W latach 1625 i 1626 Matka Courage ciągnie wraz z taborem wojsk szwedzkich przez Polskę. Podczas oblężenia twierdzy odnajduje syna. Pomyślna sprzedaż kapłona i wielkie dni mężnego syna: .

Kucharz: Józef Chrobak

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Dowódca: Bolesław Werowski

Eilif: Józef Onyszkiewicz

Kapelan: Edmund Derengowski

Obraz III

Trzy lata później dostaje się Matka Courage z częścią pułku fińskiego do niewoli. Udaje się jej uratować córkę i budę, ale jej uczciwy syn ginie: .

Zbrojmistrz: Władysław Blichewicz

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Katarzyna: Irena Angerman

Schweizerkas: Zbigniew Bojarczuk

Yvette Pottier: Anna Ramza

Kapelan: Edmund Derengowski

Kucharz: Józef Chrobak

Żołnierz: Wiesław Kuraś

Człowiek z przewiązanym okiem: Andrzej Słupecki

Wachmistrz: Zdzisław Mądrecki

Pułkownik: Zbigniew Graczyk

Obraz IV

Matka Courage śpiewa Pieśń o Wielkiej Kapitulacji: .

Pisarz: Feliks Woźnik

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Młody żołnierz: Wiesław Wołoszyński

Stary żołnierz: Sylwester Banaszak

Żołnierz: ***

Obraz V

Minęły dwa lata. Wojna rozprzestrzeniła się na coraz nowe obszary. W nieustannej tułaczce mały wózek Matki Courage przemierza Polskę, Morawy, Włochy i znowu Bawarię. Rok 1631. Zwycięstwo Tilly'ego pod Lipskiem kosztuje Matkę Courage cztery nowe koszule: .

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Katarzyna: Irena Angerman

Żołnierz I: Andrzej Słupecki

Żołnierz II: Jerzy Kulicki

Kapelan: Edmund Derengowski

Chłopka: Maria Kochańska

Chłop: Włodzimierz Miklasiński

Obraz VI

Pod miastem Ingelstadt w Bawarii Matka Courage jest świadkiem pogrzebu poległego wodza cesarskiego Tilly. Toczą się rozmowy o bohaterach wojennych i jak długo potrwa wojna. Kapelan użala się, że jego talenty leżą odłogiem, a niema Katarzyna dostaje wreszcie czerwone buciki. Jest rok 1632: .

Kapelan: Edmund Derengowski

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Katarzyna: Irena Angerman

Pisarz: Feliks Woźnik

Pierwszy żołnierz: Andrzej Słupecki

Drugi żołnierz: Jerzy Kulicki

Obraz VII

Matka Courage u szczytu handlowej kariery: .

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Katarzyna: Irena Angerman

Kapelan: Edmund Derengowski

Obraz VIII

W tym samym roku pada w bitwie pod Lutzem król szwedzki Gustaw Adolf. Pokój grozi Matce Courage ruiną. Nieulękły syn Matki Courage popełnia o jeden czyn bohaterski za dużo i ginie hańbiącą śmiercią: .

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Młody człowiek: Wiesław Kuraś

Stara kobieta: Helena Drzewiecka

Kapelan: Edmund Derengowski

Kucharz: Józef Chrobak

Yvette Pottier: Anna Ramza

Żołnierz: Zdzisław Mądrecki

Żołnierz: Wiesław Kuraś

Obraz IX

I oto już szesnaście lat trwają wielkie wojny religijne. Niemcy postradały więcej niż połowę ludności. Straszliwe zarazy dziesiątkują tych, których oszczędziły rzezie. Głód szaleje w kwitnących niegdyś krainach. Wilki grasują wśród zgliszczy spalonych miast. Jesienią 1634 spotykamy Matkę Courage w bawarskim Fichtelgebrige, nieopodal głównego traktu wojennego, którym ciągną wojska szwedzkie. Wczesna jest tegoroczna zima i szczególnie surowa. Interesy idą źle, pozostała tylko żebranina. Kucharz otrzymuje list z Utrechtu i dostaje dymisję: .

Kucharz: Józef Chrobak

Matka Courage: Jadwiga Hodorska

Katarzyna: Irena Angerman

Obraz X

Styczeń 1636. Wojska cesarskie zagrażają ewangelickiemu miastu Halle. Kamienie zaczynają mówić. Matka Courage traci córkę i wędruje dalej samotnie. Daleko jeszcze do końca wojny: .