Julian Zapałowicz
ZAPAŁOWICZ, Zapalowski, Zapałkiewicz, Julian (ok. 1854 - 18 III 1910 Kraków), aktor. Był synem Leona Z. i Marii z Gudowskich. Debiutował w t. krak. i występował tam od kwietnia 1872 do lata 1875, w 1877 w zespole P. Woźniakowskiego w Tarnowie, w 1878-80 u J. Piaseckiej tamże, od 26 XII 1880 do 12 V 1885 w t. krak., w 1885 w Tarnowie, w sez. 1885/86 w zespole J. Puchniewskiego w Lublinie i warsz. t. ogr. Nowy Świat (lato 1886), w sez. 1886/87 w t. pozn., w 1888 w zespole J. Grabińskiego w Lublinie, w lecie tego roku w warsz. t. ogr. Wodewil, w 1889 w zespole braci Sarnowskich w Łomży i Łowiczu, w 1890 w zespole M. Filippi-Jóźwiakowskiej w Radomiu i Lublinie, latem 1892 w warsz. t. ogr. Eldorado, gdzie także reżyserował, w 1894-95 w zespole operetkowym J. Myszkowskiego w t. w Parku Krakowskim, Jarosławiu, Rzeszowie i Przemyślu (1895), w 1899 w zespole W. Czajkowskiego w Drohobyczu i Samborze, w 1901 w warsz. T. Ludowym, w 1904 w krak. T. Ludowym.
Grał gł. role amantów, np. Henryka ("Grube ryby"), Rogera ("Świat nudów"), Minuccia ("Karmozyna"), Czesława ("Nikt mnie nie zna"), w późniejszych latach także role charakterystyczne, np. Starego Szwarcenkopfa ("Małka Szwarcenkopf"), Maksyma ("Karpaccy górale"). Wg opinii M. Bałuckiego grał "poprawnie i sumiennie, ale bez wybitnego talentu".
Bibl.: Estreicher: Drużyny s. 11; Estreicher: Teatra; Got: Teatr Koźmiana;Koryzna I s. 165; EMTA 1884 nr 60 (M. Bałucki); Afisze Bucholtzów, WAPLublin; Akt zgonu 298/1910, USC Kraków-Stare Miasto.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
