Stefan Wołoszko
WOŁOSZKO, Woloszka, Wołłoszko, Stefan, pseud. Wiedmann (ok. 1853 w okolicach Żółkwi - 4 XII 1928 Warszawa), śpiewak, aktor. Był mężem - Franciszki Włodarskiej, ojcem - Włodzimierza W. Pochodził z rodziny ukr. chłopa, kształcił się w ukr. szkole. Początkowo używał nazwiska Wołoszka, potem Wołoszko lub Wołłoszko. Debiutował prawdopodobnie w 1874 w t. lwów., od września 1874 do sierpnia 1876 występował w t. krak. w komediach i operetkach, a także śpiewał podczas antraktów. 19 III 1876 ożenił się w Krakowie ze śpiewaczką Franciszką Włodarską. W sez. 1876/77 występował w Lublinie w zespole M. Kopystyńskiego, w lecie 1877 w warsz. t. ogr. Belle Vue. Zwrócono wówczas uwagę na jego głos i W. rozpoczął naukę śpiewu u J. Dobrskiego. 2 III 1878 debiutował w WTR w partii Alfreda ("Traviata"), w maju tego roku został zaangażowany do zespołu opery. Wkrótce otrzymał stypendium od L. Kronenberga i wyjechał na dalsze studia wokalne. Kształcił się u G. Sbriglii w Paryżu i u J. Gansbachera W Wiedniu. Po powrocie do Warszawy śpiewał m.in. 10 VII 1881 partię Radamesa ("Aida"), ale stan zdrowia nie pozwalał mu wówczas na częste występy. W sez. 1882/83 był zaangażowany w operze w Sztokholmie. Wiosną 1883 starał się o przyjęcie do zespołu WTR: 5 IV śpiewał partię Radamesa ("Aida"), 10 IV - Jontka ("Halka"), ale nie został przyjęty i wyjechał za granicę. W 1886 został zaangażowany (na cztery lata) do opery w Wiedniu, śpiewał poza tym podobno m.in. w Grazu, Budapeszcie, Pradze, Londynie (na scenach obcych używał pseud. Wiedmann). 18 XII 1891 wystąpił w WTR w partii tyt. w "Fauście" i od kwietnia 1892 został zaangażowany do zespołu opery, w którym pozostawał z przerwami do 1903. W lecie 1895 brał udział w sez. operowym w t. krak., poza tym często występował na koncertach w Warszawie i w innych miastach. Po ustąpieniu ze sceny poświęcił się wyłącznie pracy pedag., którą rozpoczął już wcześniej. 5 XII 1920 obchodził jubileusz dwudziestopięciolecia pracy na tym polu. Po śmierci pierwszej żony ożenił się z Zofią Lasal. W "Kurierze Warszawskim" pisano o jego głosie: "wysokie tony wybiegają bez wysiłku, byle tylko śpiew trzymany był w granicach liryzmu i nie wkraczał w drama-tyczność" (1881 nr 152). M. Chomiński natomiast pisał, że W. miał "głos za zasłoną i trochę jakby gardlany". Wg P. Owerłły "był to tenor z głosem o pięknej barwie: góra, średnica i dół silne i czyste. Nieszczęściem tego człowieka była trema". W ostatnim okresie działalności scen. W. próbował przejść na partie barytonowe. Ważniejsze partie: Stefan ("Straszny dwór"), Turiddu ("Rycerskość wieśniacza"), Maks ("Wolny strzelec"), Don Jose ("Carmen"), Don Ottavio ("Don Juan").
Bibl.: Got: Teatr Koźmiana; Owerłło; Pepłowski: Teatr we Lwowie I; Bluszcz 1891 nr 53; Diło 1886 nr 64; EMTA 1891 nr 430, 1892 nr 447, 1893 nr 530 (il.), 1899 nr 26; llustr. Prz. teatr. 1920 nr 43; Kur. codz. 1878 nr 51; Kur. warsz. 1881 nr 152, 1920 nr 336,1928 nr 337; Afisze, IS PAN; Chomiński; Materiały R. Pyłypczuka, Kijów.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
