Stefania Turońska
TUROŃSKA Stefania, zamężna Stande (19 października 1894 – 15 grudnia 1955 Skolimów), aktorka. Była córką Edmunda i Henryki Turońskich, żoną literata Stanisława Ryszarda Standego[1].
Po ukończeniu Szkoły Aplikacyjnej w 1909 debiutowała w warszawskim Teatrze Małym i występowała tam do 1911, w sez. 1915/16 w Teatrze Polskim w Kijowie, w 1916/17 w Teatrze Studya, a w sezonie 1917/18 w T. Polskim (wiadomość niepewna). Po powrocie do kraju w 1919–21 występowała w Teatrze Polskim w Poznaniu, w sezonie 1921/22 w Teatrze Miejskim w Lublinie, 1922/23 w Łodzi, 1923/24 w Grudziądzu, 1926/27 w Toruniu, 1928/29 w Grodnie. W 1929 wyjechała do Paryża i w 1930 występowała tam w Polskim Towarzystwie Miłośników Sceny, potem prowadziła gabinet kosmetyczny. Ostatnie lata życia spędziła w Schronisku Aktorów Weteranów w Skolimowie.
W 1905 w czasie manifestacji na Placu Teatralnym odniosła ranę, po której pozostał jej niewielki garb, potrafiła go jednak na scenie ukryć przy pomocy dobrze dobranych kostiumów.
Grała m. in. Laurę (Cyganeria warszawska), Beatrycze (Sen poranku wiosennego), Lucynę (Dudek), Kamilę (Żołnierz królowej Madagaskaru).
Bibliografia
Sikorski: Szkoła Aplikacyjna s. 88; Teatr Miejski w Łodzi 1922-1927; Akt zgonu 12/1959, USC Konstancin-Jeziorna.
Ikonografia
Fot. pryw. - Bibl. Nar. (Zakład Grafiki).
Źródło: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, Warszawa 1973. Zachowano konwencję bibliograficzną i część skrótów stosowanych w źródłowej publikacji.
Przypisy
- ^ Uwaga: informacja w SBTP błędna. Według biogramu Stanisława Ryszarda Standego opublikowanego w Polskim słowniku biograficznym w 2002 roku, Stefania Turońska była siostrą, a nie żoną Standego. Ich ojciec nosił imię Emanuel. Matka, Henryka z domu Elchman, zginęła w wyniku szarży kozackiej na manifestację na Placu Teatralnym 1 listopada 1905; w tej samej manifestacji kopytem końskim raniony został także brat Turońskiej, Stanisław Ryszard. Ojciec, na wieść o śmierci żony, zmarł tego samego dnia na zawał serca. Zob. Krzysztof Woźniakowski, Stande Stanisław Ryszard, [w:] Polski słownik biograficzny, t. XLI, Warszawa-Kraków 2002; online: https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/stanislaw-ryszard-stande
