Wilhelmina Skibińska
SKIBIŃSKA Wilhelmina, z Schweikartów, Szweikartów, 1° v. Brodowicz (ur. 11 I 1810 lub 1809 - działała do ok. 1860), śpiewaczka. Była córką malarza Karola Schweikarta ze Lwowa, drugą żoną -> Kazimierza S. Śpiewu uczyła się w Wiedniu, następnie rozpoczęła karierę śpiewaczki w t. niem. we Wrocławiu. Wyszła za doktora medycyny Macieja Józefa Brodowicza, prof. Uniw. Jagiell. i zamieszkała z mężem w Krakowie. Do 1839 występowała pod nazwiskiem Brodowicz. W styczniu 1838 występowała gościnnie w t. krak., następnie zaś w styczniu i do poł. lutego tego roku w t. lwowskim. 22 V 1838 wystąpiła po raz pierwszy w t. warsz. jako Rozyna ("Cyrulik sewilski"); następnie na scenie warsz. śpiewała jeszcze Dorliskę ("Torwaldo i Dorliska"), Kamilę ("Zampa") i fragm. partii Semiramidy ("Semiramida"). W Warszawie zyskała pochwały prasy i powodzenie u publiczności przede wszystkim dzięki pięknemu, mezzosopranowemu głosowi. "Głos piękny, lotność, czystość intonacji i gra żywa, swobodna, dowcipna podobały się bardzo" - pisał J.T.S. Jasiński; "Głos Brodowiczowej był czysty, brzmiący, pełny, a szczególniej w wyższych tonach silny. Co do trylu, to ogólnie przyznała krytyka, iż równego mu nie słyszano na scenie naszej" - dodawał W. Krogulski. W czerwcu 1838 wyjechała z Warszawy do Wilna, polecona K. Skibińskiemu przez K. Kurpińskiego. Po pomyślnym występie w Wilnie, w partii Rozyny ("Cyrulik sewilski"), zaangażowana w tym samym roku przez W. Schmidkoffa, śpiewała tu zarówno w przedstawieniach pol. jak i niemieckich. W Wilnie również zaczęła dawać lekcje śpiewu. Rozwiodła się w tym okresie z mężem i 22 X 1839 w Krakowie wyszła za aktora Kazimierza Skibińskiego. W lipcu 1839 śpiewała w Krakowie na scenie niem. Amirię ("Noc zapustna"), a 27 i 31 X tego roku już jako Skibińska występowała tu na scenie pol., m.in. w partii Normy ("Norma"). Następnie wyjechała do Wilna i resztę sez. 1839/40 spędziła w t. wileńskim. W maju 1840 wyjechała z mężem do Moskwy, gdzie zamierzała dawać lekcje śpiewu. W lecie 1840 krótko przebywała w Wilnie, ale później wyjechała do Moskwy, gdzie mieszkała do 1842. W 1842 prawdopodobnie występowała w Mińsku Litewskim, następnie znowu w Wilnie. W końcu 1843 przybyła na gościnne występy do Warszawy, ale występowała tu bardzo krótko: 4 I 1844 w partii Aminy ("Lunatyczka") oraz prawdopodobnie w partii Rozyny ("Cyrulik sewilski") i powróciła do Wilna, gdzie śpiewała na koncertach w miejscowym teatrze. Wiosną 1845 podczas kuracji w Druskiennikach śpiewała na koncertach. Później mieszkała w Wilnie i udzielała lekcji śpiewu. Następne lata spędziła wraz z mężem na Podolu i Wołyniu (mieszkała m.in. w Żytomierzu, Krzemieńcu, Winnicy i Kamieńcu Podolskim), sporadycznie występując na scenie, częściej na koncertach (m.in. w 1846 w Kijowie), stale zajmując się działalnością pedagogiczną. W 1846 przez kilka tygodni występowała w Żytomierzu w t. pod dyr. P. Zielińskiej, następnie również w t. w Kamieńcu Podolskim. W późniejszych latach koncertowała, m.in. w Krzemieńcu. W 1858 po śmierci K. Skibińskiego wyjechała do Lwowa, a w 1860 osiedliła się na stałe w Wiedniu.
Bibl.: Encyklopedia Powszechna S. Orgelbranda, Warszawa 1898; Estreicher: Teatra; Miller: Teatr i muzyka na Litwie s. 198, 200, 227; Peplowski: Teatr we Lwowie I s. 152; Skibiński: Pamiętnik; Kur. warsz. 1838 nr 137, 143; Pam. Sceny warsz. 1840 s. 180, 182, 183; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Ikon.: K. Schweikart: Portret, olej - MNWrocław.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973