Franciszek Nowicki
NOWICKI Franciszek (działał od 1781 - zm. ok. 16 VI 1822 Wilno), aktor, śpiewak. Był mężem -> Marianny N. W 1781-84 występował w T. Narodowym w Warszawie. 8 III 1783 miał wraz z J. Bagnickim benefis w komedii "Świece woskowe, czyli Młoda wdowa" i operze "Fraskatanka". W 1784 (od czerwca) występował z grupą aktorów warsz. w Lublinie, potem we Lwowie (od grudnia). W 1785 grał prawdopodobnie w zespole W. Bogusławskiego w Wilnie. Od 1786 (zaangażowany w maju przez F. Ryxa) występował w warsz. T. Narodowym, m.in. śpiewał w operach "Włoszka w Londynie" (13 VII 1786) i "Donnerwetter, czyli Kapral na werbunku" (styczeń 1787). Być może w 1787 przeniósł się z Warszawy do t. wil., ale wiadomość ta może dotyczyć -> Józefa N. Wyjeżdżał prawdopodobnie w 1789 na występy do Krakowa (gdzie J. Kluszewski angażował śpiewaków). W 1790-92 występował w warsz. T. Narodowym. W czerwcu 1792 złożył jako "ofiarę obywatelską na wojsko" pałasz i parę półpistoletów. W 1792 był w zespole A. Żukowskiego w Wilnie, a w 1793 w zespole D. Morawskiego w Grodnie. W 1795-98 należał do zespołu W. Bogusławskiego we Lwowie. Od 1798 do ok. 1805 występował w t. wileńskim. W Wilnie mieszkał prawdopodobnie do końca życia. Wg M. Chomińskiego 7 IX 1806 grał na swój benefis w warsz. T. Narodowym w "Honorze kobiet" (nie potwierdza jednak tego zachowany afisz).
Był dobrym śpiewakiem, wykonywał pierwszo- i drugoplanowe partie tenorowe w operach. W repertuarze dram. występował w rolach "statecznych kochanków, chłodnych małżonków, poważnych służących" ("Allgemeine Deutsche Theater Zeitung" 1798).
Bibl.: Bernacki: Teatr I s. 254, 291, 390, 393, 395, II s. 227; Got: Na wyspie Guaxary; Teatr Narodowy 1765-94; Miller: Teatr i muzyka na Litwie; Rulikowski: Teatr na Litwie s. 25, 26, 30; Kur. warsz. 1822 nr 143; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
