Mieczysław Kamiński
KAMIŃSKI Mieczysław (1 IX 1835 Lwów - 24 X 1896 Lwów), śpiewak, reżyser. Inne spotykane w oprac. daty ur. i zgonu są błędne. Był najmłodszym synem -> Jana Nepomucena K. i -> Apolonii K. z Sokołowskich. Skończył gimn. we Lwowie, potem trzy lata studiował prawo na tamtejszym Uniwersytecie. W 1848-49 brał udział w przedstawieniach amatorskich we Lwowie. Debiutował 19 XI 1849 w t. lwow. w "Zamku na Czorsztynie"; w tym samym roku wystąpił jeszcze w sztuce "Studenci" i w roli Zygmunta ("Ostre wychowanie"). Równocześnie uczył się śpiewu u J.N. Nowakowskiego. W 1851 w dalszym ciągu występował sporadycznie na scenie lwow.; grał m.in. Wacława ("Bracia Strawińscy"), Bardosa ("Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale"), Teodora ("Stella"), Janka ("Powitanie"). Następnie wyjechał na studia wokalne do Włoch i Paryża. W 1856 śpiewał na koncercie w Stanisławowie i w tymże roku wyjechał znowu, tym razem do Wiednia. Za granicą uczył się śpiewu u znakomitych mistrzów, m.in. L. Salviego i M. Garcii. W Wiedniu zaangażował się do Theater in der Josephstadt i tu z dużym powodzeniem debiutował w partii Tannhausera ("Tannhauser"). W następnych latach śpiewał w Berlinie, Dessau, Grazu i znowu w Berlinie. W 1859 debiutował w WTR (na scenie T. Wielkiego): 9 VI śpiewał partię Raula ("Hugonoci"), a 14 VI partię tyt. w "Aleksandrze Stradelli". Zyskał duże uznanie krytyki i publiczności i wkrótce został zaangażowany do zespołu opery WTR. Na scenie warsz. występował do 1862 w czołowych partiach tenorowych (obok J. Dobrskiego), m.in. jako Elwin ("Lunatyczka"), Książe Mantui ("Rigoletto"), Velasquez ("Lazarilla"), Fernando ("Faworyta"), Artur Talbot ("Purytanie"). Specjalnie dla niego napisał S. Moniuszko partię Kazimierza w "Hrabinie" (K. śpiewał ją na premierze opery 7 II 1860 w Warszawie). Wiosną 1862 wyjechał do Niemiec i przez ok. sześć lat śpiewał w operze niem. we Frankfurcie nad Menem, występując także okresowo na scenach operowych Berlina, Stuttgartu, Lipska, Bremy, Moguncji, Hamburga (m.in. w 1865), Wiednia, Grazu (od ok. 1867 wielokrotnie), Zurychu, Paryża, Triestu, Turynu, Bolonii i Pragi (m.in. w 1873 i później wielokrotnie). W 1872 śpiewał gościnnie w Łodzi, od kwietnia do czerwca 1873 we Lwowie, m.in. w swych popisowych partiach Raula ("Hugonoci") i Eleazara ("Żydówka"), a następnie znowu wyjechał do Niemiec. W Berlinie był współdyr. opery ludowej Luisenstadt; z jej zespołem występował m.in. w 1885 w Łodzi. Od 4 VII do 22 VIII 1885 śpiewał gościnnie w operze warsz., m.in. partię tyt. w "Tannhauserze", partie Severusa ("Norma"), Edgara ("Łucja z Lammermooru"), ale już bez większego powodzenia. W sez. 1885/86 w dalszym ciągu kierował t. Luisenstadt. Od 1 VII do 2 IX 1886 znowu występował gościnnie w Warszawie, m.in. w partiach tyt. w "Robercie Diable" i "Janie z Lejdy". Skończywszy karierę eur. osiadł we Lwowie i występował tu od grudnia 1887; od 1889 do 1895 był też reżyserem opery lwowskiej. Ostatnie lata życia spędził w niedostatku. Był w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XIX w. znanym i cenionym śpiewakiem w Europie, a szczególnie na scenach niemieckich. Dysponował silnym, czystym, o szerokiej skali, tenorem bohaterskim. Muzykalny, pracowity, miał świetną pamięć, toteż dorobił się w swym repertuarze ponad stu partii operowych, z których najlepsze (prócz wymienionych): Manrico ("Trubadur"), Arnold ("Wilhelm Tell"). Dobry wykonawca partii w operach R. Wagnera. Śpiewał w kilku językach, po pol., niem., włos., franc. i czesku; wyróżniał się zawsze dobrą dykcją a także staranną i inteligentną grą, wg opinii współczesnych "utrzymaną w wielkim stylu tragicznym". Był autorem wspomnień "Z moich wędrówek po świecie. Ze wspomnień starego tenora", drukowanych w "Wędrowcu" w 1887 i 1888. Napisał komedię "Wybieg miłości".
Bibl.: Album teatr. II s. 32; Estreicher: Teatra; G. Grove: Dictionary of Musie and Musicians, London 1954; Moniuszko: Listy; S. Orgelbrand: Encyklopedia Powszechna t. VIII, Warszawa 1900; Pepłowski: Teatr we Lwowie I, II; PSB XI (W. Rudziński; tu bibl.); Reiss: Śpiewacy i śpiewaczki s. 10; Rocz. t. we Lwowie 1852; SMP; Sowiński: Słownik muzyków; Wielka Encyklopedia Powszechna Ilustr. t. XXXIV, Warszawa 1903; Wspomnienia aktorów (przedruk ,,Z moich wędrówek po świecie"); EMTA 1885 nr 93, 100, 1886 nr 123, 146, 1896 nr 44; SI. pol. 1896 nr 251, 253; Akt zgonu 1896/45 z Archikatedry lwow., USC Warszawa-Śródmieście; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Ikon.: J. Lewicki: K. jako Kazimierz (Hrabina), cynkotypia, repr. Tyg. ilustr. 1860 nr 22.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
