Joanna Dobrzyńska
DOBRZYŃSKA Joanna, z Millerów, Mullerów (24 V 1812 lub 29 IV 1813 Warszawa - 22 V 1879 Warszawa), śpiewaczka, aktorka. Była córką Jerzego i Joanny Millerów, żoną -> Ignacego Feliksa D. Data urodzenia 1812 bardziej prawdopodobna. Śpiewu uczyła się w konserwatorium warsz. pod kier. J. Elsnera i E.C. Solivy. Debiutowała 30 VIII 1832 na scenie warsz. T. Narodowego śpiewając partię Hrabiny ("Hrabia Ory"); wkrótce została zaangażowana do t. warsz. i zwróciła uwagę krytyki swoim głosem: dobrze wyszkolonym, pięknym, mocnym i dźwięcznym sopranem. Jej najlepsze partie: Zelis ("Jezioro wieszczek"), Anusia ("Sroka złodziej"), Agata ("Wolny strzelec"), Izabela ("Robert Diabeł"), Pamela ("Fra Diavolo"), Amina ("Lunatyczka"). 9 VIII 1834 wyszła za mąż za kompozytora i dyrygenta Ignacego Feliksa D., po czym wycofała się z pracy scenicznej. W lipcu 1840 wystąpiła znowu na scenie warsz. T. Wielkiego w partii Izabeli ("Robert Diabeł"). Używała odtąd nazwiska Dobrzyńska. Kilkuletnia przerwa wpłynęła niekorzystnie na poziom jej gry; na scenie zachowywała się niepewnie: ,,w grze jej widać bojaźliwość, niepewność i brak życia; ale głos wprawny, rozciągły, mocny, czysty i dźwięczny w wysokich tonach, przy cieniowaniu właściwym, zacierał niedostatek dobrej gry i życia" ("Pamiętnik Sceny Warszawskiej"). Występowała coraz rzadziej. Po pewnym czasie przeszła do zespołu dram., ale tu też nie zajęła wybitnej pozycji. Najdłużej grała rolę Baronowej ("Talizman"). Po raz ostatni wystąpiła 13 V 1851 jako Karolina w operze "Jezioro wieszczek". Od 17 V tego roku przeszła na emeryturę. Udzielała lekcji śpiewu.
Bibl.: Pam. Sceny warsz. 1840 s. 113-114; SMP; Sowiński: Słownik muzyków; Kłosy 1885 nr 1018 (il.); Kur. codz. 1879 nr 114; Akt zgonu 1879/189, parafia Św. Andrzeja Warszawa; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
