Józefa Chodowiecka
CHODOWIECKA Józefa, zamężna Hess (ur. 27 V 1831 Jastrzębie pow. Krasnystaw - działała do 1870), śpiewaczka. Debiutowała 20 I 1850 w T. Wielkim w partii jednej z dziewcząt ("Marta"). 13 I 1853 śpiewała partię Klementyny ("Dolina Andory"). W czasie późniejszych występów w partiach: Zofii ("Halka"), Inez ("Faworyta"), Henrietty ("Purytanie"), Eudoksji ("Żydówka") wykazywała zdaniem współczesnych dużą swobodę i wdzięk. Brała udział w dwóch premierach oper Moniuszki śpiewając partię Broni ("Hrabina") i Jadwigi ("Straszny dwór"). 15 V 1864 poślubiła Hessa. Ostatni raz wystąpiła 29 IV 1870 w partii Olimpii ("Orfeusz w piekle") i 13 VII opuściła scenę.
Bibl.: Goślicki: Pamiętnik 1871; Kłosy 1866 nr 32 (il.); Kur. warsz. 1853 nr 8, 1860 nr 153, 1865 nr 165; Chomiński; Jasiński.
Ikon.: J. Lewicki: Ch. jako Bronia (Hrabina), rys., repr. Tyg. ilustr. 1860 nr 22; Fot. pryw. - IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
