Janina Kozłowska
KOZŁOWSKA Janina, l°v. Sempolińska, 2°v. Modrzeńska (10 VI 1898 Warszawa - 19 III 1975 Penhros w Anglii), tancerka, aktorka, śpiewaczka. Była żoną aktora Ludwika Sempolińskiego, nast. Wacława Modrzeńskiego (zob. t. 1). Uczęszczała do szkoły baletowej przy T. Wielkim w Warszawie. Od 1908 występowała na scenie tego teatru w baletach, w tańcach zespołowych; w 1909 jako Maryś ("Wesele w Ojcowie"). Na popisie szkolnym klasy II w czerwcu 1909 została wyróżniona wśród dziesięcioletnich uczennic. Jesienią 1912 wymieniana była wśród "śpiewających baletniczek" w zespole warsz. T. Nowości. W czerwcu 1914 ukończyła klasę J. Walczaka. Tańczyła w T. Wielkim, a gościnnie w T. Letnim i t. Mirage, nast. do 1923 w T. Nowości, tańczyła w baletach i operetkach takich, jak: "Potężny sojusznik", "Nitouche", "Krysia leśniczanka", "Zemsta nietoperza", "Królowa kinematografu", nast. zaczęła występować w rolach operetkowych, m.in. Hrabianki Stasi ("Księżniczka czardasza"), Bobuszki ("Ostatni walc"). W tym czasie, mimo zamążpójścia, na scenie nadal używała nazwiska Kozłowska. Na pocz. 1923 występowała w warsz. t. Stańczyk, latem z zespołem warsz. Nowości, m.in. w Kaliszu i Płocku, w sez. 1923/24 w krak. operetce Nowości, m.in. jako Lola w Szalonej Loli, którą zaprezentowała też na gościnnych występach zespołu krak. w Bielsku i Cieszynie, ponadto w tyt. rolach w "Katii tancerce", "Najpiękniejszej z kobiet", "Dzidzi" R. Stolza. O tej ostatniej recenzent "Przeglądu Teatralnego i Filmowego" napisał: "młoda i sympatyczna wodewilistka aktorsko sprawiała się zadowalająco, lecz głosik jej był bardzo słabiutki". W lecie 1924 uczestniczyła w objeździe zespołu krak. z operetką "Dzidzi", odwiedzając m.in. Tarnów, Rzeszów, Przemyśl, Jarosław, Stryj, Drohobycz, Krosno, Jasło, występowała też z mężem L. Sempolińskim, w programach kabaretowych w Zakopanem. W sez. 1924/25 przeszła do zespołu T. na Pohulance w Wilnie i grała tu m.in. Lizę ("Hrabina Marica"), Tancerkę ("Dama w gronostajach"). Również nast. sez. rozpoczęła w Wilnie, ale już w styczniu 1926 zaangażowała się do kinoteatru Casino w Łodzi, skąd po dwóch miesiącach wróciła do Warszawy, do zespołu t. Wodewil. W lecie 1926 wystąpiła we "Frasquicie" w T. Letnim w Wilnie, w sierpniu 1927 gościnnie z zespołem warsz. T. Nowości w Krakowie, w sez. 1927/28 znów w Warszawie w t. Nietoperz i Nowości. W lecie 1928 odwiedziła z L. Sempolińskim Lublin, Kowel, Łuck, Pińsk, Dubno, Lidę, Wilno, Grodno i Białystok. Od września 1930 występowała w Warszawie w T. Komedia Muzyczna przy Karowej, we wrześniu i październiku 1931 z zespołem pn. Rewia Warszawska w Radomiu i Białymstoku, w 1931-32 w warsz. T. Nowości i t. Morskie Oko, nast. do 1934 w kino-teatrze Hollywood, w sez. letnich 1934 i 1936 w T. Letnim Bagatela w Łodzi. Grała w filmach, np. "Janko Muzykant" (1930). W czasie II wojny świat. należała do AK. W 1945 występowała w T. Ludowym im. Bogusławskiego w Lingen ("Starościna w Godach weselnych"), nast. w T. Dramatycznym 2 Korpusu we Włoszech i Wielkiej Brytanii (do 1948), m.in. jako Urszula ("Wiele hałasu o nic"), Dyderkowa ("Displaced Person"). Mieszkała stale w Anglii; do 1959 była aktorką T. Polskiego ZASP w Londynie. Grała m.in. Dyndalską ("Damy i huzary"), Kliminę ("Wesele"), Kminkową ("Preclarka z Pohulanki"), Annę ("Przygoda florencka"). W 1952-56 współpracowała też z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa; występowała w popularnej audycji Podwieczorek przy mikrofonie. Zmarła nagle, na serce. W "Tygodniku Polskim" napisano: "świetna aktorka charakterystyczna, która wnosiła zawsze na scenę ciepło swej osobowości".
Bibl.: Almanach 1974/75; Hist. filmu t. 2; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Mamontowicz-Łojek: Terpsychora; Mirecki: Wozem Tespisa s. 15, 82, 104, 204; Nowak: Wojna (il.); Pudełek: Balet 1867-1915; Sempoliński: Wielcy artyści (il.); Dz. Pol. i Dz. Żołnierza 1975 nr 77; Pam. Teatr. 1977 z. 3 s. 374, 1988 z. 1-2 s. 59-110; Prz. Poranny 1909 nr 162; Prz. Teatr, i Film. 1924 nr 19; Scena i Szt. 1909 nr 33, 36; Tydzień Pol. 1975 nr 12 (tu cyt.), 13; Tyg. Powsz. 1975 nr 21; Życie Warsz. 1975 nr 72; Afisze i programy (tu: Program 4-lecia Teatru Dramatycznego 2 Korpusu, Londyn 1947), IS PAN, MTWarszawa; Gawlik: T. Letni w Łodzi; Straus: Repertuar 1914-15, 1915-16; Wosiek: Teatry objazdowe.
Ikon.: W. Dunin-Marcinkiewicz: K. jako Anna (Broadway), akw., 1930 - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
