Zofia Dębnicka
DĘBNICKA Zofia, zamężna Orszagh (8 V 1889 Warszawa - 25 X 1967 Warszawa), aktorka. Była córką nauczyciela gimn. Ignacego D. i nauczycielki Marii z domu Krier (Krieger von Kriegsheim), siostrą - Niny Horskiej i tłumacza Antoniego Dębnickiego. Po ukończeniu pensji B. Jastrzębowskiej w Warszawie, od września 1908 uczyła się w Szkole Aplikacyjnej, gdzie na popisach w 1909 wyróżniła się w roli Agnieszki ("Szkoła kobiet"). Latem i jesienią 1909 występowała w zespole półamat. Pol. Tow. Dramatycznego. Następnie została zaangażowana do zespołu dramatu WTR; 19 XII 1909 w T. Wielkim z powodzeniem debiutowała w roli Puka ("Sen nocy letniej"). Na scenach WTR występowała do 1912. Poślubiła 28 IX 1912 w Warszawie Antoniego Orszagha i opuściła scenę. Obdarzona dobrymi warunkami zewnętrznymi, naturalnością, wdziękiem i przyjemnym, dźwięcznym głosem, wyróżniała się w rolach lirycznych i tzw. naiwnych; najczęściej grała w komediach, także w farsach. Najważniejsze jej role: Helenka ("Grube ryby"), Róża ("Cyganeria warszawska"), Bella ("Cierpki owoc"), Lambda ("Kwiat czarowny"), Joas ("Sędziowie"), Spinoza ("Uriel Akosta"); jako partnerka J. Osterwy grała m.in. Litę ("Królątko"), Miss Rozę Fay ("Tajemniczy Dżems"). Po II wojnie świat. pracowała jako urzędniczka, była m.in. referentką w PCK.
Bibl.: Domański: Repertuar 1907-10; Domański: Repertuar 1911-15; Sikorski: Szkoła Aplikacyjna s. 24, 27, 37, 39, 49, 53; Kur. Warsz. 1909 nr 351; Scena i Szt. 1909 nr 44, 52; Afisze, MTWarszawa; Informacje rodziny.
Ikon.: Fot. - IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
