Aldona Lipszycowa
LIPSZYCOWA Aldona, z Jastrzębskich (14 IV 1896 Tyflis - 5 II 1980 Warszawa), lalkarka. Była córką Serafina Jastrzębskiego, farmaceuty, i Marii z domu Lemke, żoną Samuela Józefa Lipszyca, inżyniera agronoma (ślub w 1918). Od 1908 uczęszczała do progimn. w Tyflisie; w 1912 przyjechała do Warszawy i do 1914 uczyła się na pensji J. Kowalczykówny i J. Jawurkówny. Lato 1914 spędzała w Tyflisie, gdzie zastała ją wojna rosyjsko-turecka; od grudnia 1914 do maja 1915 pracowała w szpitalu wojskowym jako sanitariuszka. Po powrocie do Warszawy była łączniczką w POW, nast., krótko, nauczycielką w elementarnej szkole żydowskiej prowadzonej przez Tow. "Daat". Od 1928 związała się z RTPD przy Warsz. Spółdzielni Mieszkaniowej na Żoliborzu; była nauczycielką, wychowawczynią (sama miała siedmioro dzieci), w 1929-32 pielęgniarką w Poradni Zdrowia. W 1930-39 należała do zespołu t. kukiełkowego Baj i brała udział w większości przedstawień oraz w ich przygotowaniu. Okupację niem. spędziła w podwarszawskiej wsi; organizowała przedstawienia dla dzieci, m.in. w Ostrówku i Klembowie. Po wojnie przyczyniła się do reaktywowania w Warszawie T. Baj (13 VIII 1945) i do 1946 kierowała tą sceną. Odeszła z Baja na skutek konfliktu z Sz. Baczyńskim. W 1946-48 była kierowniczką żłobka i przedszkola RTPD przy ul. Górnośląskiej w Warszawie. Po 1948 nie pracowała zarobkowo.
Bibl.: Almanach 1979/80; Z. Topińska: Żoliborskie obietnice, Warszawa 1984; W kręgu Baja; Życie Warsz. 1980 nr 33; Arch. domowe córki, Wisny Lipszycówny (tu list L. z 24 IX 1976 do red. tygodnika "Kultura").
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
