Aniela Bogusławska
BOGUSŁAWSKA Aniela, właśc. A. Dąbrowska, zamężna Bednarczyk (24 VIII 1874 Warszawa - 19 IX 1931 Warszawa), aktorka. Była córką Ludwika Dąbrowskiego i Rozalii z Bogusławskich, prawnuczką -> Wojciecha B., żoną -> Antoniego Bednarczyka. Kształciła się w Klasie Dykcji i Deklamacji przy Warsz. Tow. Muzycznym. Uczennica J. Kotarbińskiego, w 1891 (marzec, grudzień) deklamowała na koncertach w Warsz. Tow. Muzycznym. Debiutowała w t. lwow.; grała 29 II 1892 Eklogę ("Tancerka"), a następnie Żanettę ("Przechodzień") i została zaangażowana. W 1893 wystąpiła jako debiutantka w WTR: grała 17 VI Amelię ("Mazepa"), a następnie obie role z debiutu we Lwowie. Została zaangażowana do T. Rozmaitości i występowała tam do 1924. W 1924 weszła w skład zespołu T. Narodowego.
Początkowo grała głównie role dram.-liryczne, m.in. Amelię ("Zbójcy"), Ofelię ("Hamlet"), Pazia ("Maria Stuart" J. Słowackiego), Mańkę ("Pan Damazy"), Gabrielę ("Rozbitki"), Helenę ("Pan Jowialski"); w późniejszym okresie z powodzeniem role charakterystyczne, zarówno komiczne jak i dram., m.in. Dobrójską ("Śluby panieńskie"), Bobine ("Przyjaciele"), Annę Kennedy ("Maria Stuart" F. Schillera), Matkę ("Balladyna"). "Zdolna artystka, odtwórczyni rozmaitych starych panien, przyciszonych sekutnic" - wspomniał A. Grzymała-Siedlecki; "umie się wybornie przeistoczyć i charakteryzować" - dodawał W. Rapacki.
16 IV 1904 wyszła za mąż za aktora Antoniego Bednarczyka. W 1916 była sekretarzem Zrzeszenia Artystów T. Rozmaitości. 1 II 1925 obchodziła w lokalu ZASP jubileusz trzydziestolecia pracy scenicznej. Występowała m.in. w filmach pol.: "Dzieje grzechu", "Sąd boży" (1911), "Krwawa dola" (1912), "Skrzydlaty zwycięzca" (1924). Zajmowała się także działalnością publicystyczną i lit., m.in. w "Gazecie Lwowskiej" opublikowała swoją nowelę pt. "Eugeniusz". Pisała poezje i sztuki dram., np. "Excelsior", "Motyla miłość". W pracy scen. używała zawsze pseud. Bogusławska.
Bibl.: Album teatr. II s. 45 (il.); Banaszkiewicz, Witczak; Grzymała-Siedlecki: Świat aktorski; Jewsiewicki: Materiały; Okręt s. 368-369; Rapacki: Sto lat; EMTA 1891 nr 389, 427, 1892 nr 437, 440, 1893 nr 499, 505, 506, 508, 526 (il.), 529; Kur. warsz. 1931 nr 260; Scena pol. 1924 z. 2, 1925 z. 1; Straus: Repertuar 1914-15, 1915-16.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - MTWarszawa, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
