Aleksander Szarkowski
SZARKOWSKI Aleksander Pokora (działał od 1904 - zm. 22 X 1935), aktor, reżyser, dyr. teatru. Był synem Jana i Józefy Sz., mężem (od 22 X 1920) -> Janiny Wisnowskiej. Występował kolejno w zespole F. Felińskiego w Lublinie (1904), J. Puchniewskiego, m.in. w Kijowie (1905/06), w t. wil. (1906), w zespole J. Puchniewskiego w warsz. t. Bagatela (1908), u J. Myszkowskiego w Lublinie (1908), w t. Współczesnym na Dynasach w Warszawie (1909), w T. Ludowym w Krakowie (sez. 1909/10), w kabarecie Momus (1910), w zespole S. Staszewskiego (sez. 1910/11), w t. wil. (1912/13). W 1915 prowadził w Łodzi zespół działowy. W 1917 występował w T. Artystycznym w Warszawie. W 1918 był dyr. warsz. t. Marywil, potem występował w warsz. T. Powszechnym, w 1919 w t. frontowym w Mińsku, w 1920 był dyr. t. frontowego w Grodnie (ufundował wtedy stypendium aktorskie im. Osterwy), w 1921 aktorem i reżyserem w T. Dramatycznym w Warszawie, następnie należał do zespołu objazdowego A. de Saint Paula. W 1922 występował w Sosnowcu, Radomiu, Kielcach, Częstochowie, Lublinie, Białymstoku. W 1924-25 był aktorem i reżyserem w T. Popularnym w Warszawie, w 1927 występował w T. Letnim, potem był kierownikiem t. rewiowego Eldorado. Następnie występował w t. warsz.: T. Narodowym (1929, 1932), T. Ateneum i T. Rozmaitości (1931), T. im. Żeromskiego (1932-33), T. im. Zapolskiej (1933), T. Małym (1934). Grał m.in. Boguckiego ("Panna Maliczewska"), Króla ("Mazepa"), Rejenta ("Zemsta"), Katkowa ("Kościuszko pod Racławicami"), Wistowskiego ("Grube ryby"), Klepackiego ("Wicek i Wacek"). Reżyserował takie sztuki, jak np. "Na zawsze", "Kościuszko pod Racławicami", "Grube ryby", "Medal 3 Maja", "Nowa podróż po Warszawie", "Popychadło".
Bibl.: Sempoliński: Wielcy artyści; Szczublewski: Żywot Osterwy; Express ilustr. 1960 nr 44; Afisze, IS PAN; Akt zgcnu 1341/2/35, USC Warszawa-Śródmieście.
Ikon.: Fot. w rolach - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
