Alina Halska
HALSKA Alina (15 I 1902 Warszawa - sierpień 1942 Warszawa), aktorka. Po ukończeniu gimn. uczyła się w Szkole Handlowej w Warszawie. Była uczennicą W. Brydzińskiego. W sez. 1921/22 występowała w T. Nowości w Warszawie (podobno już wcześniej debiutowała na scenie operowej). W sez. 1922/23 należała do zespołu warsz. T. im. Bogusławskiego; grała tu m.in. Archanioła ("Dziady") i Lizbetę ("Królewski jedynak"). W 1923-25 występowała w Łodzi (T. Miejski), w sez. 1925/26 w Warszawie (T. Narodowy), w sez. 1926/27 we Lwowie (T. Wielki), następnie ponownie w Warszawie (1927-29 T. Narodowy, 1929-32 T. Miejskie, gł. na scenie T. Narodowego, w drugiej poł. 1932 T. Artystów, sez. 1933/34 T. Polski i T. Mały, 1934-36 sceny TKKT i 1936-39 T. Polski i Mały). Od 6 do 15 X 1934 występowała gościnnie na scenie T. im. Słowackiego w Krakowie w roli Rozy Wenedy ("Lilla Weneda"). W 1942 została aresztowana przez gestapo, uwięziona na Pawiaku i tam rozstrzelana. Miała, jak wspominał J. Macierakowski, "piękną postać, twarz o klasycznych rysach, szlachetnym profilu i wyrazistych, koloru zieleni morskiej oczach", "bujne, jasne włosy i wspaniałą karnację", "piękny, jakby o wiolonczelowym brzmieniu głos". Była cenioną aktorką zarówno w rolach z wielkiego repertuaru poetyckiego, jak i w repertuarze komediowym. Pięknie recytowała wiersz, wyróżniając się wyczuciem jego melodyki i doskonałą dykcją. W komedii umiała prowadzić dialog "lekko i wytwornie, finezyjnie podawała żart sceniczny" (Macierakowski). Ważniejsze role: Szimena ("Cyd"), Anna ("Warszawianka"), Amelia ("Mazepa"), Goplana ("Balladyna"), Diana i Idalia ("Fantazy"), Laura ("Kordian"), Lilla Weneda ("Lilla Weneda"), Małgorzata ("Faust"), Krystyna ("Róża"), Roksana ("Cyrano de Bergerac"), Gryzelda Zamoyska ("Król Stefan Batory"), Lollia Paulina ("Kaligula"), Gwendolena Fairfax ("Brat marnotrawny"), Helena ("Szczęście Frania"), Lesbia ("Nowa umowa małżeńska"), Lulu ("Ciężkie czasy" E. Bourdeta). Ostatnią jej rolą była Panna Prism ("Brat marnotrawny"). Występowała też w kilku filmach polskich.
Bibl.: Jewsiewicki: Materiały; Lorentowicz: T. Polski (il.); Łoza: Czy wiesz II (il.); Teatr Miejski w Łodzi 1922-1927 (Łódź 1927); Pam. teatr. 1963 z. 1-4 (Straty osobowe t. pol.), 1968 z. 3 (E. Krasiński s. 390, 395); Teatr 1962 nr 14 (J. Macierakowski; tu il.) Teatr i Życie Wytworne 1929 nr 4/5; Afisze, IS PAN.
Ikon.: W. Drabik : H. jako Lizbeta (Królewski jedynak), pastel, 1923 - MNWarszawa; W. Drabik: Portret, repr. Bluszcz 1934 nr 4; Fot. w rolach - IS PAN, MTWarszawa.
Film.: 1934 - Młody las; 1936 - Trędowata; 1938 - Moi rodzice rozwodzą się; 1939 - Złota maska.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
