Osoby

MCHOROWSKA Ida Maria, z domu Wyttek, zamężna Ferska (30 IX 1897 Stuhlweissenburg na Węgrzech - 12 XI 1966 Warszawa), aktorka, dy­rektor teatru. Data urodzenia mało prawdopodobna. Była córką Józefa Jerzego i Marii Wytteków i zapewne żoną aktora Antoniego Ferskiego. Kształ­ciła się w Gimn. św. Jadwigi w Krakowie, a w sez. 1912/13 zadebiutowała pod nazwiskiem Michorowska na scenie krak. T. im. Słowackiego. Uczę­szczała na Kursy Wokalno-Dramatyczne H.J. Hry­niewieckiej w Warszawie, które ukończyła w 1915.
W sez. 1915/16 brała udział w przedstawieniach warsz. Koła Dram. Handlowców, potem grała w T. Polskim (sez. 1917/18), Bagatela (1918) i Stołecznym (1919) w Warszawie. W 1920 (marzec) z
Ruchomym T. Żołnierskim występowała w Sosnow­cu. W sez. 1920/21 była zaangażowana w T. Na­rodowym w Toruniu, gdzie zagrała m.in. Podstolinę ("Zemsta"), Młynarkę ("Zaczarowane koło"), Agnieszkę Gonzagę ("Sułkowski"), Juliasiewiczową ("Moralność pani Dulskiej"). W 1921-22 występowała w T. Żoł­nierskim w Warszawie, nast. w zespole E. Czermańskiego w Kutnie i kilkakrotnie w Płocku, w sez. 1922/23 w T. Powszechnym i Wielkim na Pohulance w Wilnie, 1923/24 w T. Miejskim w Łodzi, 1924/25 w T. Miejskim w Bydgoszczy, gdzie szczególne uznanie przyniosła jej rola Racheli ("Ju­dasz z Kariothu"). Według A. Osińskiego w postać tę "tchnęła swój szczery a tragiczny patos, świadczący o niekłamanej zdolności aktorskiej". Tę samą rolę oraz m.in. Rollisonową ("Dziady"), Marię ("War­szawianka"), Wierę ("Wiera Mircewa") grała w nast. sez. (1925/26) w T. Polskim w Katowicach. Z zespołem katowickim w sez. letnim 1926 występo­wała w Ciechocinku, w 1927 u M. Denhoff-Gołogowskiego w Płocku. Następnie, w tym samym roku, w zespole aktorów warsz. pod kier. A. Ferskiego, wystawiającym "Księdza Marka" dla uczcze­nia powrotu prochów J. Słowackiego do kraju, grała Judytę w wielu miastach na prowincji (m.in. w Kaliszu), a także w warsz. Łazienkach. Później, wg własnej relacji, uczestniczyła w objazdach organi­zowanych przez K. Adwentowicza i A. Fertnera (1928). Występowała też w T. Miejskim w Lublinie (1929/30), T. Miejskim w Sosnowcu (1930/31), gdzie odniosła sukces grając Matkę w "Niespodziance". Od 1931 kierowała Objazdowym T. Szkolnym, który z przedstawieniem wg "W pustyni i w puszczy" odwie­dził m.in. Kalisz, Płock (1932), Bydgoszcz i Gdańsk (1933). Od sierpnia 1933 występowała w t. Żagiew w Warszawie, a jesienią zespół tego teatru pod jej kier. odwiedził Płock. W styczniu 1935 wzięła udział w misterium "Dobra nowina", przygotowanym przez zespół t. Żagiew w Domu Katolickim w Warszawie, nast. do końca sez. 1934/35, wg własnej relacji, grała w t. Comoedia w Warszawie. W 1936 znów odwiedziła Płock, potem do wybuchu II wojny świat. była aktorką T. im. Orzeszkowej w Grodnie. Grała tu m.in. Lady Lancaster ("Jim i Jill"), Elżbietę ("Małżeństwo"). Po wojnie występowała w T. Miej­skim w Częstochowie (sez. 1945/46) i w Warsza­wie: w T. Studio MO (1946/47) i T. Młodych (1949/50), nast. przeszła na rentę z powodu czę­ściowego paraliżu.
Bibl.: Almanach 1966/67; Ciesielski: Teatr pol. w Gdańsku; Formanowicz; Kaszyński: Teatralia; Konarska-Pabiniak: Re­pertuar; Kwaskowski s. 13, 14, 17, 200, 211-214; Mrozek s. 290; Nawrat: Repertuar; Wilski: Szkolnictwo: Wroczyń­ski: Pół wieku; Żywot: Dwadzieścia sezonów; Ekran i Scena 1923 nr 6; Ilustr. Prz. Teatr. 1920 nr 42; Kur. Płoc. 1921 nr 196, 1922 nr 108; Kur. Warsz. 1927 nr 208, 1933 nr 226, 240, 1935 nr 16; Prz. Teatr, i Film. 1924 nr 16 (A. Osiński); Teatr 1967 nr 7; Życie Warsz. 1966 nr 275; Afisze i programy, IS PAN, MTWarszawa; Akta (tu fot.), ZASP; Straus: Repertuar 1915-16; Turowski: Teatr w Ło­dzi; Wosiek: Teatry objazdowe.
Ikon.: Fot. - Arch. Dok. Mech., ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994