Janina Janecka
JANECKA Janina Anna, z Braunów, zamężna Dobrzyńska (20 X 1893 Łódź - 21 II 1938 Warszawa), aktorka. Była córką Jana Brauna i -> Matyldy Braunowej, siostrą -> Zofii Mysłakowskiej, matką aktorek Jagny J. i Marii J. Uczyła się w Klasie Dramatycznej przy Warsz. Tow. Muzycznym. 15 III 1908 debiutowała w warsz. T. Małym w roli Hesi ("Moralność pani Dulskiej") i do 1910 występowała na tej scenie (m.in. w roli Treski - "Manewry jesienne"), a w sez. 1910/11 i 1911/12 w WTR. W 1912 została zaangażowana do organizującego się zespołu T. Polskiego i odbyła z nim tournee po kresach i Rosji, grając m.in. Isię ("Wesele"). W Warszawie na scenie T. Polskiego występowała od otwarcia do końca sez. 1913/14, następnie w 1915 w T. Nowoczesnym (jesień) i w T. Nowości, po czym, wkrótce po wyjściu za notariusza Stanisława Dobrzyńskiego, ustąpiła ze sceny. Dopiero jesienią 1919 zaangażowała się do T. Stołecznego; następnie występowała w Warszawie: w sez. 1920/21 w T. Polskim i Małym, w sez. 1923/24 w T. Reduta, w sez. 1924/25 w T. im. Bogusławskiego, a także w T. Polskim i Małym, w sez. 1930/31 w T. Ateneum, latem 1931 w T. Kameralnym (w "Człowieku z teką"), w sez. 1931/32 w T. Polskim, w 1932-34 w T. Miejskich, w 1934-36 na scenach TKKT (1935, 1936 - T. Letni), 1937 w T. Narodowym, m.in. w "Powrocie Przełęckiego". W początku kariery grała role młodych chłopców, naiwne oraz amantki, w późniejszych latach występowała najczęściej w rolach komicznych, a nawet groteskowych, ujawniając, jak pisano, "wybitny talent charakterystyczny i komiczny'' Role: Kubuś ("Cyganeria warszawska"), Zosia ("Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale"), Klaudyna ("Grzegorz Dyndała"), Małgorzata ("Nowy Don Kiszot"), Ciuciumkiewiczowa ("Dom otwarty"), Bitkowska ("Spadkobierca"), Klimina ("Wesele"), Dziurdziulińska ("Klub kawalerów"), Piastunka ("Romeo i Julia"). Wystąpiła też w kilku filmach polskich.
Bibl.: Jewsiewicki: Materiały; Krasiński: Teatr Jaracza; Lorentowicz: T. Polski; Sempoliński: Wielcy artyści (il.); Simon: Spis przedstawień Reduty; Szczublewski: Artyści i urzędnicy; Kur. warsz. 1908 nr 76, 1919 nr 280, 1938 nr 52, 64 fil.); Scena pol. 1938 z. 2/3.
Ikon.: Fot. w rolach - MTWarszawa, IS PAN.
Film.: 1932 - 10% dla mnie; 1933 - Dzieje grzechu; 1935 - Dwie Joasie; 1936 - Jadzia; 1937 - Płomienne serca; 1938 - Wrzos.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
