Helena Miłowska
MIŁOWSKA Helena, zamężna Niewiarowicz, pseud. Miłowicz (1880 Lwów - wrzesień 1944 Warszawa), śpiewaczka, aktorka. Była matką aktora Romana Niewiarowicza. Śpiewu uczyła się pod kier. W. Wysockiego, potem A. i A. Souvestre'ów we Lwowie. Prawdopodobnie już w 1896 występowała w zespole E. Majdrowicza i M. Skirmunta w Toruniu, a następnie u E. Majdrowicza w Łowiczu, Radomiu i Kielcach grając drobne role komediowe. W 1898 zaczęła występować w t. lwów. zarówno w komediach, jak i operetkach, w początkowym okresie używając pseud. Miłowicz. W repertuarze dram. grała do ok. 1903, m.in. role Julii ("Dziewiczy wieczór"), Józi ("Damy i huzary"), Heleny ("Kapelusz słomkowy"), Zosi ("Wesele"). Później występowała wyłącznie jako śpiewaczka. Do 1914 stale śpiewała w t. lwow. główne partie sopranowe w repertuarze operetkowym. Kilkakrotnie wystąpiła też w operach śpiewając m.in. Musettę ("Cyganeria"), Siebla ("Faust"), Giuliettę ("Opowieści Hoffmanna"), Esmeraldę ("Sprzedana narzeczona"). W 1899-1914 niemal co roku występowała z lwow. zespołem operetkowym w Krakowie. W kwietniu 1904 była na gościnnych występach w T. Nowości w Warszawie. Śpiewała tu m.in. partię Loli Winter ("Słodka dziewczyna"). Po wybuchu I wojny świat. znalazła się w Wiedniu i występowała tam w Carltheater i Raimundtheater, m.in. w operetkach "Polska krew" i "Druciarz". W 1917-18 należała do zespołu T. Ludowego w Krakowie, w 1918 występowała gościnnie w T. Miraż w Warszawie, a w 1920 w T. Nowości w Krakowie. Następnie wróciła do Lwowa i do 1930 z krótkimi przerwami występowała w operetkach w tamtejszych T. Miejskich. W październiku 1925 była na gościnnych występach w T. Nowości w Warszawie, a w lecie 1927 w Krakowie. Po 1930 usunęła się ze sceny, jedynie jesienią 1935 występowała przez pewien czas w Operetce na Chłodnej w Warszawie. Jako śpiewaczka cieszyła się we Lwowie dużą popularnością. Po ustąpieniu ze sceny mieszkała w Gliniku Jampolskim pod Gorlicami, a podczas II wojny świat. w Warszawie. Została zastrzelona przez hitlerowców podczas powstania warszawskiego.
Wg F. Pajączkowskiego "miała doskonałe warunki zewnętrzne, podkreślano szereg razy jej urodę", cechował ją "ładny, rozległy sopran". L. Sempoliński chwalił jej "duży temperament, głos, aktorstwo". Ważniejsze partie: Germana ("Dzwony z Corneville"), Książę Golesco ("Zemsta nietoperza"), Helena ("Piękna Helena"), Eurydyka ("Orfeusz w piekle"), Hrabianka ("Sztygar"), Hanna ("Wesoła wdówka"), Zuzanna ("Cnotliwa Zuzanna"), Sylva Varescu ("Księżniczka czardasza"), Maria Anna Elżbieta ("Paganini"), partia tyt. w "Hrabinie Maricy".
Bibl.: Almanach, Lwów 1911 (il.); Cudnowski; Pajączkowski: Teatr lwow. (il.); Sempoliński: Wielcy artyści; Afisze Bibl. Jagiell.
Ikon.: Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, MTWarszawa, Muzeum im. Mickiewicza Warszawa, SPATiF.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
