Janusz Cegiełka
SZYNDLER Janusz, właśc. Jan Cegiełka (21 VI 1903 Łódź - 23 III 1967 Warszawa), aktor. Był synem elektromontera Juliana Cegiełki i Apolonii z Rzepeckich, mężem Zofii z Kowalików. Uczęszczał do gimn. w Łodzi i tam w 1917 zaczął dorywczo występować w T. Popularnym. Według własnej relacji w 1918-24 grywał też od czasu do czasu w T. Polskim w Łodzi, ale nie miał stałego engagement. Nie wiadomo jakiego nazwiska wówczas używał. W 1924-25 służył w wojsku, potem występował jako monologista estradowy. W 1926-28 był, wg własnej relacji, zaangażowany w T. Popularnym w Łodzi. Jesienią 1928 kierował pod pseud. Sz. objazdowym zespołem estradowym występującym m.in. w Płocku. Odtąd do 1939 działał gł. jako monologista estradowy i był członkiem POLZAWID-u (potwierdzone w źródłach są tylko występy w Kaliszu w 1932 pod pseud. Sz.). Podobno występował też dorywczo w objazdowych zespołach teatr., m.in. L. Szejera, u którego (wg własnej relacji) grał Jojnego ("Małka Szwarcenkopf"). We wrześniu 1939 brał udział w obronie Warszawy. Podczas okupacji niem. pracował w Łodzi jako kelner, a w 1941-42 przebywał w obozie pracy w Gelsenkirchen. W marcu 1945 w Łodzi brał udział w pierwszym przedstawieniu - składance "Nasza jest Łódź"; używał wówczas nazwiska Cegiełka. Potem organizował koncerty na terenie woj. łódzkiego. W 1949-51 występował w t. Osa w Łodzi, w 1951-52 w T. Wybrzeże w Gdańsku, w 1952-53 w T. im. Bogusławskiego w Kaliszu (tam zaczął ponownie używać pseud. Sz.). Później współpracował z ARTOS-em w Łodzi, a w 1954-59 należał do zespołu T. Ziemi Łódzkiej. W późniejszych latach nie miał stałego engagement, występował w różnych imprezach estradowych, a niekiedy organizował sam występy nie mając do tego formalnych uprawnień. Na scenach dram. grał m.in. takie role, jak: Woźny ("Wodewil warszawski"), Bojko ("Za tych, co na morzu"), Baba ("Wyspa pokoju"), Bazylio ("Cyrulik sewilski"), Ryszard ("Osobliwe zdarzenie").
Bibl.: Almanach 1966/67; Kaszyński: Teatr łódz.; Kaszyński: Teatralia; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Dz. Łódz. 1967 nr 73; Programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
