Janina Orłowska
ORŁOWSKA Janina, zamężna Laskowska (16 VIII 1895 Warszawa - 23 I 1974 Pruszków k. Warszawy), śpiewaczka. Podawany przez nią rok urodzenia 1905 jest nieprawdziwy. Była córką Stanisława, dyr. firmy "Galewski i Dan", i Zofii O., żoną Tadeusza Laskowskiego (ślub 7 IV 1923 w Warszawie). Ukończyła w Warszawie: pensję H. Gepner, Wyższe Kursy Nauk Ekonomiczno-Społecznych i Warsz. Szkołę Dram.; głos kształciła pod kier. E. Heintzego. Debiutowała 16 XII 1921 na scenie T. Wielkiego w Warszawie w partii Skierki ("Goplana"). W 1922 wystąpiła na poranku muz. w Filharmonii Warsz., w kwietniu t.r. w roli Siebla ("Faust") na scenie warsz. T. Wielkiego. Od sez. 1922/23 do 1939 była solistką tego teatru. Śpiewała lekkim sopranem koloraturowym, miała dziewczęcą sylwetkę. Występowała m.in. jako Oskar ("Bal maskowy"), Pastuszek ("Tristan i Izolda"), Zofia ("Halka"). Była dobra jako Micaela ("Carmen"), "o dużym wdzięku postaci i pieszczotliwej słodyczy w głosie", który "brzmiał pięknie, czysto, efekty liryczne interpretowane były z uczuciowością szczerą" ("Muzyka"). Z zespołem artystów warsz. w 1925 występowała w Krakowie, a także niekiedy w t. rewiowych w Warszawie (Kometa, Operetka L. Messal). Podczas okupacji niem. pracowała jako sekretarka Urzędu Skarbowego w Warszawie. Od 1945 mieszkała w Krakowie, gdzie stała się popularną postacią w środowisku teatralnym. Od 1 III 1945 do 31 VII 1949 była sekretarką oddziału ZASP-u w Krakowie, nast. do 1953 kierowała tamże biurem SPATiF-u. Prowadziła też klub "Gospoda Aktorów". Śpiewała do późnych 1. pięćdziesiątych, brała udział w koncertach organizowanych przez Filharmonię Krak., rozgłośnię PR i T. Młodego Widza. W 1. sześćdziesiątych przeniosła się do rodziny w Warszawie, później zamieszkała w Schronisku Artystów Weteranów Scen Pol. w Skolimowie.
Bibl.: Almanach 1973/74; Kaczyński: Dzieje "Halki"; Sempoliński: Wielcy artyści; Dz. Pol. 1974 nr 36; Muzyka §26 nr 10; Scena Pol. 1922 z. 8-10, 1923 z. 1-3; Życie Warsz. 1974 nr 23; Akta (tu fot.), ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
