Emilia Ziemińska
ZIEMIŃSKA Emilia, z domu Ciemska (13 VI 1829 Warszawa - 21 III 1862 Warszawa), aktorka. Uczennica L. Halpertowej. Debiutowała w T. Rozmaitości 28 XII 1846 w roli Justysi ("Mąż i żona"), a 2 II 1847 w roli Georginy ("Kwakier i tancerka"). W tym samym roku została zaangażowana do t. warszawskiego. Występowała tam do 1862. W 1855 wyszła za mąż i odtąd używała na scenie nazwiska Z. W 1859 chorowała, wyjeżdżała za granicę i przez dłuższy czas nie występowała. Miała dobre warunki zewnętrzne, przyjemny głos, uznawana za aktorkę pracowitą i inteligentną. Grała gł. subretki i damy salonowe, a nawet bohaterki dram. (po usunięciu się ze sceny L. Halpertowej). W. Rapacki pisał, że była "pierwszą z artystek, która grywała u nas role salonowych kokot", a w tych "posiadała duży wdzięk i powab, połączony z pewnego rodzaju demonizmem". Na scenie olśniewała podobno świetnymi toaletami. Grała z powodzeniem: Aurelię ("Pafnucy i Narcyz"), Teresę ("Pani kasztelanowa"), Adriannę ("Adrianna Lecouvreur"), Emilię ("Pan Franciszek"), Zofię ("Pierwej mama"), Klarę ("Śluby panieńskie"). Ostatni raz wystąpiła 1 II 1862 w jednej z najlepszych swoich ról jako Helena ("Helena de la Seigliere").
Bibl.: Rapacki: Sto lat; Rulikowski: Teatr warsz.; Chomiński; Jasiński; Krogulski.
Ikon.: J. Simmler: Portret, olej, ok. 1860 - MNWarszawa; S. Marszałkiewicz (?): Portret, akw. - Bibl. Jagiell. (Gabinet Rycin); J. Simmler, J. Melcher: Portret (Artyści sceny warszawskiej 1853), lit. - MNWarszawa, MTWarszawa; H. Aschenbrenner (zakład lit. A. Dzwonkowskiego): Portret (wg fot. J. Mieczkowskiego), lit. - MNKraków (Gabinet Rycin), MNWarszawa; Fot. pryw. - IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
