Kalendarium

Gdańsk, Teatr Wybrzeże: prapremiera Termopil polskich Tadeusza Micińskiego w opracowaniu Stanisława Hebanowskiego, reżyserii Marka Okopińskiego i scenografii Mariana Kołodzieja w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku; Stanisław Igar jako Stanisław August, Halina Winiarska – Wita.

Niedokończony albo częściowo zaginiony dramat Micińskiego napisany w 1914, zrekonstruowany przez Teresę Wróblewską, rozgrywa się w „mrącej głowie” Księcia Józefa Poniatowskiego tonącego w nurtach Elstery w trakcie bitwy pod Lipskiem w 1813. Powracają w nim sceny obrazujące upadek Polski od zjazdu w Kaniowie, poprzez uchwalenie konstytucji 3 maja, konfederację targowicką, sejm niemy w Grodnie aż po insurekcję kościuszkowską, bitwę pod Maciejowicami i rzeź Pragi.

Hebanowski wydobył z ogromnego tekstu, jak zauważył Konstanty Puzyna, dramat „o końcu Polski stanisławowskiej” , całkowicie „bezsilnej wobec Rosji i Prus wskutek uplątania w podwójną grę: oficjalnej polityki państwowej i nieoficjalnych hierarchii masońskich”. Spektakl rozgrywał się na tle chmurnego horyzontu i sylwetki Józefa Poniatowskiego w ułańskim mundurze na koniu skaczącego do Elstery. W epizodzie sejmu niemego w Grodnie ambasador rosyjski Jakow Sievers wnosił kukłę Stanisława Augusta i sadzał na tronie. Kiedy pojawiał się odtwórca króla przesuwał tylko kukłę i siadał obok bezsilny i upokorzony.