6 czerwca 1990
Komediant z Tadeuszem Łomnickim
Warszawa, Teatr Współczesny: polska prapremiera Komedianta Thomasa Bernharda w przekładzie Jacka S. Burasa, reżyserii Erwina Axera, scenografii Ewy Starowieyskiej, z Tadeuszem Łomnickim w roli Bruscona.
Polska prapremiera dramatu Thomasa Bernharda była powrotem – po dekadzie – Erwina Axera do pracy reżysera w Teatrze Współczesnym oraz ponownym spotkaniem artysty z Tadeuszem Łomnickim, jednym z jego najważniejszych aktorów, który wystąpił jako Bruscon, tytułowy komediant. „Bruscon przez blisko trzy godziny nie schodzi ze sceny. […] Mówi, cały czas mówi, kiedy przestanie mówić, Bruscon przestanie istnieć. Straci kontrolę nad sytuacją. Jego niekończące się monologi są nie tylko ćwiczeniami świadomości, ale przede wszystkim konstrukcyjnymi przęsłami władzy. Jak każdy artysta obdarzony świadomością, sprawuje władzę nad innymi” – pisała Elżbieta Baniewicz.
Bruscon Łomnickiego stworzył mu szansę do ostatecznego rozrachunku z własnym życiem w sztuce i ze swoją publicznością. Była to też jego ostatnia rola teatralna. „Szyderczo, z właściwą sobie ekspresją, wspierając ogromnym temperamentem elokwencję autora, aktor dokonuje wiwisekcji na sobie samym, obnaża bez żadnych absolutnie zahamowani własną małość i własną wielkość” – pisał już po śmierci aktora Erwin Axer.
Rafał Węgrzyniak, Michał Smolis
