Giacomo Puccini
Ur. 22 XII 1858, Lucca. Zm. 29 XI 1924, Bruksela.
Twórca "Cyganerii" pochodził z rodziny muzyków. Ukończył mediolańskie konserwatorium, gdzie kształcił się pod kierunkiem znanego skrzypka i kompozytora Antonia Bazziniego oraz Amilcare Ponchiellego. Początkowo pisał muzykę religijną i symfoniczną, później poświęcił się wyłącznie twórczości operowej. Pierwsze jego próby na tym polu - "Le Villi" ("Willidy") i "Edgar" - minęły niemal bez echa; głośniejszy sukces przyniosła mu dopiero wystawiona w 1893 w Turynie "Manon Lescaut". Dalsze opery: "Cyganeria", "Tosca" i "Madame Butterfly", zyskały już Pucciniemu światowy rozgłos i ugruntowały jego sławę jako najznakomitszego kompozytora operowego w początkach nowego stulecia. Od tego czasu jednak talent Pucciniego jak gdyby obniżył swój lot. Opera "La fanciulla del West" ("Dziewczyna z Zachodu"), napisana na zamówienie nowojorskiej Metropolitan Opera, wartością swą nie dorównuje poprzednim; również "La Rondine" ("Jaskółka"), operetka skomponowana dla jednego z wiedeńskich teatrów, nie odniosła większego sukcesu, a powstały w 1918 "Il Trittico" ("Tryptyk"), złożony z trzech 1-aktowych oper - "Il Tabarro" ("Płaszcz"), "Suor Angelica" ("Siostra Angelica") i "Gianni Schicchi" - mimo wybitnych walorów muzycznych i dramatycznych nie zyskał sobie stałego miejsca w repertuarze teatrów operowych. Dopiero w 1921 63-letni kompozytor przystąpił do pracy nad dziełem, które miało stać się jeszcze jednym tytułem do jego wielkiej sławy - nad operą "Turandot". Niestety śmierć nie pozwoliła mu dokończyć tej ostatniej pracy.
Puccini jest ostatnim z szeregu znakomitych kompozytorów włoskich, którzy poświęcili się wyłącznie twórczości operowej; na nim też kończy się długi okres świetności tego gatunku sztuki w tradycyjnym jego pojęciu. Muzyka Pucciniego nie odznacza się może szczególną głębią - charakteryzuje ją raczej zewnętrzna efektowność i sentymentalizm (z wyjątkiem dwóch ostatnich dzieł, w których widoczne jest znaczne wzbogacenie i pogłębienie środków wyrazu); niemniej posiadał Puccini swój własny, oryginalny styl twórczy (a także wyjątkowy zmysł dramaturgiczny) łatwy do rozpoznania już po kilku taktach, co jest zaletą tylko nielicznych kompozytorów. Styl ten objawia się przede wszystkim w melodyce, pełnej zmysłowego żaru, a także w harmonice i instrumentacji.
Źródło: Przewodnik Operowy Józef Kański, PWM 1997
