Jean Gilbert
Ur. 11 II 1879, Hamburg. Zm. 20 XII 1942, Buenos Aires.
Syn bogatego kupca z Hamburga, uczył się muzyki w Kilonii, Sondershausen, Weimarze i wreszcie u Philipa Scharwenki w Berlinie. Natychmiast po studiach, mając 18 lat, przyjął posadę kapelmistrza teatru w Bremie. Dwa lata później wyjechał do Hamburga, gdzie się ożenił; w 1899 jego żona, Rosa Wagner, urodziła mu syna Roberta, który - po latach - również poświęcił się operetce jako autor librett i tekstów piosenek ("Pod Białym Koniem" Benatzky'ego, "Fajerwerk" Burkharda), a później - jako tłumacz na język niemiecki zagranicznych musicali ("My Fair Lady", "Człowiek z La Manchy", "Hello, Dolly" i in.). W Hamburgu powstała pierwsza operetka Jeana Gilberta: "Jungfernstift" (1901). Wystawiając ją, dyrektor Centralhallen-Theater, Ernst Drucker, zastąpił właściwe nazwisko kompozyfora - Max Winterfeld - francuskim pseudonimem Jean Gilbert, który Winterfeld zatrzymał już do końca życia, a także - przekazał synowi.. Jeszcze do 1910 Gilbert pracował jako kapelmistrz w teatrach Hamburga i Berlina, potem przez długi czas żył wyłącznie z tantiem za operetki; pisał ich rekordowo wiele (w sumie ponad 50!), i z rekordowym powodzeniem. Wraz z Victorem Hollandrem, Paulem Lincke, Walterem Kolio, Eduardem Kunneke i Leonem Jesselem stał się współtwórcą, a zarazem najpopularniejszym przedstawicielem tzw. berlińskiej operetki - stylu charakteryzującego się upodobaniem do rewii, do krotochwili ludowej, do marszów, a zwłaszcza do szlagieru i dowcipu najprościej trafiającego do publiczności. Gilbert posiadał niezwykłą łatwość pisania szlagierowych melodii i chociaż krytyka niejednokrotnie wytykała mu ostro prymityw i pogoń wyłącznie za finansowym sukcesem, to publiczność przepadała za jego przebojami.
Spośród operetek Gilberta w Polsce poznaliśmy kilkanaście, m.in. "Cnotliwą Zuzannę" ("Die keusche Susanne", 1910), "Autoflirt" ("Das Autoliebchen", 1912), "Królową Kinematografu" (Die Kinokonigin", 1913), "Blondynkę" ("Blondinchen", 1916), "Damę w gronostajach" ("Die Frau im Hermelin", 1918), "Księżniczką Olala" ("Prinzessin Olala"; 1921), "Narzeczoną Lukullusa" ("Die Braut des Lucullus"; 1921), "Katię tancerkę" ("Katja, die Tanzerin"; 1922), "Dorinę" ("Dorine und der Zufall"; 1923), "Hotel Imperial" ("Hotel Stadt Lemberg", 1929). Z głośniejszych jego utworów nie wystawianych w Polsce trzeba wspomnieć nieprzyjazne dla Polski, hakatystyczne, zapomniane już zresztą "Polnische Wirtschaft" (1910) i "Das Puppchen" (1912).
Po 1933 Gilbert musiał emigrować z Niemiec. Przez Wiedeń, Londyn, Barcelonę i Madryt dotarł do - Buenos Aires, gdzie został dyrygentem w wielkiej rozgłośni radiowej ,,El Mundo". Tutaj także doczekał się argentyńskiej ekranizacji swojej "Cnotliwej Zuzanny".
Źródło: Przewodnik Operetkowy Lucjan Kydryński, PWM 1994
