Autorzy

(ur. 19 grudnia 1925, Oberlind, Turyngia, Niemcy)
Dramatopisarz i prozaik.
Tankred Dorst pochodzi z bogatej mieszczańskiej rodziny niemieckiej. Miał jedenaście lat, kiedy napisał swoją pierwszą sztukę, która opowiadała o sprowadzeniu kartofli do Prus. Jako nastolatek dopisywał zakończenia do dramatów Grabbego. W 1942 roku - był wówczas uczniem gimnazjum - został wcielony do Wehrmachtu jako spadochroniarz. Wysłano go na front zachodni. Po kilku miesiącach dostał się do niewoli i kolejne pięć lat spędził w amerykańskich i angielskich obozach dla jeńców wojennych. Trafił także do obozu rosyjskiego, w którym pracował jako drwal. Po powrocie z wojny, w 1947 roku, został uczniem szkoły średniej w Wupertalu. Trzy lata później zdał maturę i napisał swój drugi młodzieńczy dramat zatytułowany "Das Deserteur". Studiował germanistykę, historię sztuki i teatrologię najpierw w Bambergu, a następnie na uniwersytecie monachijskim. Nie uzyskał jednak dyplomu. W czasie studiów nawiązał współpracę z teatrem marionetkowym "Mała Gra" (Das Kleine Spiel), dla którego pisywał sztuki. Ta współpraca znajduje swoje odzwierciedlenie w dalszej twórczości Dorsta - wiele jego postaci scenicznych ma coś z marionetek, a utwory wiele z konstrukcji i klimatu bajki. Już w okresie studiów pisarz interesował się także teoretycznymi zagadnieniami dotyczącymi teatru i dramatu, zwłaszcza kwestią adaptacji dramaturgicznej sztuk znanych autorów. Dorst zaczął także wówczas tłumaczyć na język niemiecki sztuki Diderota, Moliera i O`Caseya.
Dramatopisarski debiut Dorsta w teatrach profesjonalnych miał miejsce w 1960 roku, kiedy odbyły się premiery trzech jego dramatów - "Zakrętu", "Jesiennego towarzystwa" oraz sztuki zatytułowanej "Uwolnić Klemensa". Rozgłos przyniósł mu tekst opowiadający o losie kobiet w czasie wojny - "Wielka obelżywa przemowa pod murem miejskim" (1961). Dramatopisarz wykorzystał w niej konwencję chińskiego teatru cieni. Na początku lat sześćdziesiątych Dorst zaczął współpracować z filmem i telewizją, pisywać libretta operowe i baletowe. W połowie ldekady został także wydawcą cyklu "collection theater werkbücher".
W swojej twórczości Dorst przejawia zainteresowanie historią, ale zawsze w jej odniesieniu do współczesności. Intrygują go postaci niejednoznaczne i kontrowersyjne. Przyznaje, że sztuki zaczyna zwykle pisać od scen końcowych. Jego dramaty mają często charakter otwarty, zbudowane są z luźno powiązanych ze sobą scen z licznymi przerywnikami i wstawkami. Często odwołuje się do znanych legend (na przykład o Rycerzach Okrągłego Stołu), bajek (braci Grimm), postaci autentycznych. Napisany w 1968 roku dramat "Toller", który przyniósł sławę autorowi, dotyczył historii udziału niemieckiego ekspresjonisty Ernsta Tollera w tworzeniu Monachijskiej Republiki Rad w 1919 roku. W 1972 roku odbyła się premiera przygotowanej przez Dorsta scenicznej wersji powieści Hansa Fallady "I co dalej, szary człowieku?". Reżyserował Peter Zadek, który jest głównym inscenizatorem Dorsta na scenie niemieckiej. Także z 1972 roku pochodzi "Mamut", przedstawiający sprawę kolaboracji norweskiego pisarza Knuta Hamsuna z nazistami. Portretem włoskego poety Gabriela d`Annunzio jest utwór "Zapomniany ogród" (1983). W latach osiemdziesiątych Dorst adaptował na scenę bajki braci Jakuba i Wilhelma Grimmów - z tej inspiracji w 1988 roku powstał dramat o człowieku będącym kwintesencją zła zatytułowany "Korbes". W tym samym czasie napisał również monumentalny, obejmujący ponad 100 scen, legendarno-historyczny fresk "Merlin czyli spustoszona ziemia", osnuty na legendach arturiańskich. W 1981 roku odbyło się premierowe wykonanie dużych fragmentów tego dzieła. Przedstawienie trwało osiem godzin.
W latach 1973-85 powstawał "Heimat" obejmujący pół wieku historii Niemiec, od Republiki Weimarskiej do Republiki Federalnej. Na cykl składają się trzy autobiograficzne dramaty - o chłopcu w czasie wojny opowiada "Heinrich albo cierpienia fantazji" (1985), o ludziach w Niemczech w 1948 roku mówi sztuka "Willa" (1980), o tych samych zaś bohaterach po 25 latach dramat "Na Chimborazo" (1973). Tę trylogię o losach niemieckiego mieszczaństwa uzupełniają jeszcze dwie powieści: "Dorothea Merz" (1976), opisująca czasy sprzed 1933 roku i "Matka Klary" (1978), której akcja zaczyna się przed dojściem Hitlera do władzy. Cyklu dopełnia film telewizyjny zrealizowany przez Dorsta w 1980 roku - "Mosch". Mówi o Niemczech lat pięćdziesiątych, a jego akcja rozgrywa się w starej fabryce mydła. Stanowi on tym samym pierwowzór późniejszego dramatu Dorsta "Pan Paweł".
Wiele sztuk po 1971 roku pisał Dorst we współpracy z żoną - Ursulą Ehler.
Twórczość Dorsta cechuje stylistyczna i formalna różnorodność. Jest on autorem wielu scenariuszy filmowych i telewizyjnych, sztuk muzycznych oraz słuchowisk radiowych, które przeważającej części sam reżyserował. W latach dziewięćdziesiatych powstały między innymi: "Karlos" (1990) - dramat o bohaterze Schillerowskim, który w wydaniu Dorsta był wcieleniem zła; "Fernando Krapp napisał do mnie ten list" (1991) - studium o prawdzie, którego wątek i postaci zaczerpnął Dorst z noweli Miguela de Unamuno z 1921 roku; "Pan Paweł" (1993 )- opowieść o ociężałym mężczyźnie, który cały czas leży na kanapie i nie ma ochoty uczestniczyć w rozwoju wydarzeń na świecie; "Zamknięte z powodu bogactwa" (1994) - opowieść o małżeństwie prowadzącym niewielki sklep, którzy z dnia na dzień - wygrywając w totolotka - stają się milionerami; "Linia cienia" (1995) - sztuka o klęsce liberalnego wychowania; "Co mamy robić? Wariacje na temat Lwa Tołstoja" (1997).
Dorst jest także laureatem wielu nagród, między innymi Nagrody Teatru Narodowego w Mannheim (1959), Stypendium Villa Massimo (1962), Nagrody im. Hauptmanna (1964), Lizbońskiej Nagrody Teatralnej (1970), Nagrody Literackiej Bawarskiej Akademii Sztuk Pięknych (1983), Nagrody Królewskiego Instytutu Filmowego w Belgii (1984), Medalu im. Zuckmayera (1987), amerykańskiej Nagrody Dramatopisarskiej im. Carla Schaeffera (1987), nagrody im Georga Büchnera (1991) oraz nagrody dramatopisarskiej festiwalu w Munheim, nagrody ITI (1994). W 1994 roku w ankiecie krytyków teatralnych miesięcznika "Theater heute" został uznany za dramaturga roku.
"Jednym z motywów, który mnie zawsze interesował, jest utopijne wyobrażenie siebie i stosunek do rzeczywistości. Każdy człowiek ma idealny obraz siebie takiego, jakim chciałby być, choć nikim takim nie bywa. Ludzie mają też utopijne wyobrażenie o świecie, o stosunkach politycznych. I dla mnie dramat rozgrywa się pomiędzy tymi wyobrażeniami a rzeczywistością." - mówi o swojej twórczości Dorst. I dalej: "Myślę, że w gruncie rzeczy piszę ciągle jedną sztukę, na ten sam temat. (...) byt jako gra. (...) Człowiek gra rolę, której wymaga od niego społeczeństwo, moralność publiczna. Jest to fatalna gra, a właściwie także komedia: komizm i smutek, zło i szaleństwo - wszystko to się miesza."
Obecnie pisarz mieszka i pracuje w Monachium.