Gioacchino Rossini
Ur. 29 II 1792, Pesaro. Zm. 13 XI 1868, Passy (pod Paryżem).
Gioacchino Rossini uczył się początkowo gry na fortepianie i śpiewu, później zaś studiował kompozycję w Liceum Filharmonicznym w Bolonii. Licząc 14 lat, napisał swoją pierwszą operę "Demetriusz i Polibiusz", wystawienia doczekała się ona dopiero później, w nowo opracowanej wersji. Pierwszą operą, w której młody Rossini objawił się muzycznemu światu, była "La cambiale di matrimonio" ("Weksel małżeński"), napisana w 1810 przez 18-letniego kompozytora na zamówienie weneckiego teatru San Moise. Następne dzieła to: "L'equivoco stravagante" ("Dziwaczne nieporozumienie"), "La scala di seta" ("Jedwabna drabinka"), "La pietra del paragone" ("Kamień probierczy"), "Signor Bruschino", kantata "Didone abbandonata" ("Dydona opuszczona"), oratorium "Cyrus w Babilonie". Rossini staje się popularny. Jednak pierwszy poważny sukces przynosi mu dopiero napisana w 1813 opera "Tankred w Syrakuzach", oparta na tragedii Woltera, a kamieniem milowym na drodze do wielkiej sławy staje się wystawiona w tym samym roku świetna opera komiczna "Włoszka w Algierze". W dalszym ciągu powstają: "Elisabeth, regina d'Inghilterra" ("Elżbieta, królowa Anglii"), "Turek we Włoszech", i wreszcie następuje bezprzykładny triumf "Cyrulika sewilskiego" (nb. po kompletnym niepowodzeniu premierowego przedstawienia). Rossini staje u szczytu sławy, którą utwierdzają następne dzieła: "La gazza ladra" ("Sroka złodziejka"), "Otello" i "Semiramida". Z końcem 1823 wyjeżdża do Londynu (wraz z małżonką, wybitną śpiewaczką), gdzie zostaje zaangażowany jako dyrygent całego cyklu swoich oper, następnie zaś osiada w Paryżu, otrzymując stanowisko dyrektora tamtejszej Opery Włoskiej. Ogółem w ciągu 19 lat Rossini stworzył 38 oper oraz szereg innych utworów wokalnych i instrumentalnych, stając u szczytu sławy i powodzenia materialnego. Ostatnią jego operą był "Wilhelm Tell", napisany dla Opery paryskiej w 1829. Od tego czasu oprócz "Stabat Mater" nie skomponował już żadnego większego dzieła.
Rossini to bez wątpienia jeden z najświetniejszych w historii kompozytorów operowych i jemu to w przeważającej mierze zawdzięcza muzyka włoska ponowny wzrost swoich wpływów i znaczenia na terenie Europy. Najistotniejsze cechy jego talentu to wyjątkowa łatwość inwencji melodycznej, nieporównany zmysł humoru, wyrażanego muzycznymi środkami, trafność muzycznej charakterystyki osób lub sytuacji. Dlatego też był Rossini nade wszystko mistrzem w dziedzinie opery buffa i w jego właśnie twórczości ten gatunek muzyczny osiągnął szczyty rozkwitu. Nie znaczy to, by należało lekceważyć twórczość Rossiniego w zakresie opery seria, reprezentowanej m. in. przez takie dzieła, jak: "Tankred", "Otello", "Mojżesz", a przede wszystkim "Wilhelm Tell". Dobry smak, zgrabność konstrukcji i niezwykła finezja łączą się u Rossiniego z prostotą użytych środków (np. w zakresie instrumentacji). Opery Rossiniego przynoszą ponowny rozkwit stylu tzw. włoskiego bel canta, kontynuowanego następnie przez Belliniego, Donizettiego i częściowo także Verdiego (we wczesnym okresie jego twórczości).
Źródło: Przewodnik Operowy Józef Kański, PWM 1997
