Sztuka J. Zwieyskiego w Londynie
Jerzy Zawieyski, znany poeta i dramaturg, zamieścił w noworocznym krakowskim "Tygodniku Powszechnym" rozważania o najpierwszej zasadzie chrześcijańskiej: miłości, bez której żaden ustrój nie może rozwiązać palących problemów społecznych. Pisarzowi katolickiemu chodziło oczywiście o wskazanie, że ustrój oparty o filozofię materializmu dziejowego jest właśnie z samej swej istoty pozbawiony miłości, jako czynnika regulującego stosunki międzyludzkie. Ale powiedzieć tego wprost w obecnych warunkach w Polsce - nie może. Musiał więc przede wszystkim potępić materializm ustrojów kapitalistycznych i faszystowskich, aby potem móc mówić oględnie o ateizmie (tj. o komunizmie), jako poglądzie na świat, którego chrześcijańska zasada miłości nie obowiązuje.
Ta okrężna metoda krytyki stosunków panujących dziś w Polsce jest znamienna, przypomina żywo aluzje między wierszami, kierowane pod adresem zaborcy za czasów carskich. Zawieyski ze względu na ascetyczny charakter swej osobistości twórczej oraz ze względu na duży autorytet moralny, jakim cieszy się nawet wśród przeciwników - może sobie (czy długo jeszcze?) pozwolić na tak gęsto zawoalowany protest przeciw ofensywie materializmu.
Przypomnijmy przy tej sposobności, że Zawieyski jest laureatem pierwszej nagrody Episkopatu Polskiego, w r. 1949, za całokształt swej twórczości dramatycznej (sztuki: "Ocalenie Jakuba", "Rozdroże miłości," "Miłość Anny," "Dzień Sadu," "Pieśń nadziei" itd.). Przekłady tych sztuk ukazały się w językach - francuskim, czeskim, niemieckim, słowackim i węgierskim.
Cieszyć się należy, że jedna z najlepszych sztuk Zawieyskiego "Rozdroże miłości," opartą na założeniach etyki chrześcijańskiej i graną z największym powodzeniem w ostatnich latach przez wszystkie teatry w Polsce - wystawi w najbliższym czasie w Londynie Teatr Polski im. J. Słowackiego.
Będzie to bodaj pierwsza polska sztuka autora, tworzącego w kraju, którą pozna emigracja. Premiera londyńska sztuki Zawieyskiego powinna stać się manifestacją nierozerwalnych węzłów, łączących emigrację z krajem.
