Artykuły

Jak przenieść na scenę świat kaczek, słoni i nosorożców z finezyjnej poezji anglojęzycznej? W Teatrze Nowym Praga w Fabryce Trzciny trwają próby "Fioletowej krowy". Premiera w piątek, 4 marca.

Inspiracją do tego przedstawienia była antologia anglojęzycznej poezji niepoważnej w tłumaczeniach Stanisława Barańczaka - "Fioletowa krowa". Reżyser Edward Wojtaszek sięgając po te pure-nonsensowe wierszyki zapowiada spektakl, który ma uruchomić wyobraźnię, z elementami tańca, muzyką na żywo i projekcjami filmowymi.

Dorota Wyżyńska: Jak stworzyć na scenie świat kaczek, słoni i nosorożców, żeby nie był zbyt dosłowny?

Edward Wojtaszek, reżyser spektaklu: Myślę, że w każdym z nas jest kaczka, wiewiórka i słoń, tylko o różnych porach dnia i nocy kto inny z nas wychodzi. W ten sposób starałem się spojrzeć na te wiersze. Nie przebieramy się za kaczki i za słonie. Bawimy się tym, co jest kaczkowe w nas. Bo to opowieść o ludziach, którzy też mogą mieć trąby, mogą dziobać, albo poruszać się jak słonie.

Ale też opowieść o wyobraźni. "Rzecz jest o potędze wyobraźni i potrzebie marzeń, o świecie innym od codziennego, o tym, który hodujemy w sobie" - zapowiadacie we wstępie do scenariusza.

- Bo świat ma sens tylko wtedy, kiedy jest odbiciem świata naszej wyobraźni. Mam nadzieję, że ktokolwiek weźmie do ręki te wierszyki, zacznie bawić się swoją wyobraźnią. Staramy się zostawić otwarte drzwi, żeby każdy mógł dopowiedzieć sobie puentę.

Trudność polega na tym, że ta poezja jest fantastyczna do czytania. A w momencie, kiedy te maleńkie formy, bo to są na ogół czterowiersze, dwuwiersze, trzeba przełożyć na działania aktorskie, to tzw. wyjście do numeru trwa czasem dłużej niż tekst wypowiedziany na scenie. Moim zdaniem jedynym sposobem, żeby poradzić sobie z tymi tekstami, jest równie pure-nonsensowo i abstrakcyjnie zbudować rzeczywistość sceniczną.

Przedstawienie będzie rozgrywać się w kilku planach. Będą projekcje filmowe, muzyka na żywo...

- To najtrudniejsze przedstawienie, jakie robiłem w życiu. Do ostatniej chwili pracujemy osobno nad każdym elementem. Każda taka cząstka trwa 20 sekund, może pół minuty i jest odrębną całością, małym - mam nadzieję - cackiem. Czy uda się to wszystko odpowiednio połączyć, stworzyć z tego świat?

Ten świat oglądamy oczami Pani, która siada w fotelu, spogląda na lustro-ekran. Kim jest ta główna bohaterka?

- Ta Pani to każdy z nas. Tylko nie każdy ma czas, żeby usiąść w fotelu i nie zapalić światła, a pomyśleć, przypomnieć sobie wiersz i popuścić wodze wyobraźni. Pani jest magiem i siłą sprawczą tego przedstawienia. Nazwałem ją po prostu Pani, bez dookreśleń. Wyobrażam sobie, że każdy z nas mógłby usiąść na tym fotelu i przyjrzeć się temu, co go otacza. Oczywiście nie dziecko, bo dziecko ma innego typu wyobraźnię. Chyba też nie osoba 20 letnia, bo w tym wieku wyobraźnia jest rozbiegana w trochę innych kierunkach. To ktoś, kto ma trochę doświadczenia, mądrości życiowej i uśmiechu na temat tego, co dla innych wydaje się życiową tragedią.

A w roli Pani zobaczymy Danutę Szaflarską.

- Pani Danusia jest naszą - jak mówią na nią aktorzy - panią profesor. Czerpiemy z jej doświadczeń, wiedzy, intuicji. Z podziwem patrzę na jej niesamowitą gotowość, a także umiejętność przetrzymywania wszelkich niewygodnych sytuacji, które w takiej pracy zawsze się zdarzają. Bo czasem twórczo się spieramy. Praca z panią Danusią to jedna z przygód mojego życia. Zawsze kiedy możemy zmierzyć się z kimś, kto jest legendą, czujemy dreszczyk emocji.

"Fioletowa krowa"- poezja anglojęzyczna w tłumaczeniu Stanisława Barańczaka. Scenariusz wg pomysłu Magdaleny i Piotra Łazarkiewicz - Edward Wojtaszek. Reżyseria - Edward Wojtaszek. Muzyka - Tomasz Bajerski, scenografia - Weronika Daniela Karwowska, ruch sceniczny - Rafał Dziemidok, realizacja filmu i światła - Andrzej Wolf. Premiera w piątek o godz. 21. w Teatrze Nowym Praga w Fabryce Trzciny (ul. Otwocka 14).