Idiota
Po dłuższej przerwie byłem ostatnio kilka razy w teatrze i właściwie wszystkie spektakle mi się podobały. Widocznie coś się ze mną stało i mięknę na starość. Widziałem Idiotę w reżyserii Barbary Sass w Teatrze Słowackiego, Rewizora w reżyserii Macieja Sobocinskiego w Teatrze Bagatela. Jestem zadowolony, że znów gra się i Dostojewskiego, i Gogola. Jednak gdy nachodzi mnie taka szara godzina, kiedy kończy się noc a zaczyna dzień, i myślę o tym jeszcze raz, to widzę wtedy, jakie powierzchowne realizacje jednak oglądałem. Nie chcę swoją wypowiedzią karać ludzi, którzy nie są winni tego, że nie potrafią zagrać Dostojewskiego tak, jak powinien być grany. Tego w ogóle nie powinno się grać na scenie - Dostojewski jest do czytania, a nie do grania. Gdy się decyduje przenosić tę literaturę na scenę, to trzeba znaleźć powód na miarę Dostojewskiego, równie jak on bolesny i obrazoburczy. Inaczej każda inscenizacja mija się z celem, może być lepsza lub gorsza, ale nigdy nie będzie znakomita. To nie zostało napisane dla teatru i wchodzenie na te pola jest gorsze od wchodzenia na pole minowe.
Idiota w reżyserii Sass to dobrze zagrane, wyrównane przedstawienie z ładną scenografią. Przeszkadzał mi trochę nadmiar muzyki. Literatura ta wymaga jednak dotknięcia absolutu, bo inaczej jej realizacje zawsze będą tylko grzeczne i poprawne. A nie chodzi o to, by zrobić Dostojewskiego dobrze, bo po co? Lepiej go poczytać. Każdy posiłkujący się własną wyobraźnią wymyśli sobie lepszy teatr od tego, który zaistnieje na scenie. Przedstawienie bardzo mile mnie rozczarowało. Spodziewałem się wszystkiego najgorszego i zdziwiło mnie, że kobieta dała sobie z Dostojewskim radę, gdyż świat jego powieści w żadnym wypadku nie jest światem kobiet. Byłem bardzo pozytywnie zaskoczony, z tym że, jak powiedziałem, gdy się rano obudziłem, pomyślałem, że Dostojewski może spać spokojnie, bo nikt mu nie zadał teatralnego sztychu.
