Artykuły

Zaczynał bardzo dawno temu, kiedy Warszawa leżała w gruzach. W pierwszych powojennych teatrach zwanych Miejskimi Teatrami Dramatycznymi, czyli MTD (Powszechny, Mały, Scena Muzyczno-Operowa, Jaskółka), jako Tadeusz Samogi. Po latach odkrył w swoich żyłach węgierską krew i zmienił nazwisko na Tadeusz Somogi. W języku węgierskim "s" czyta się jak "sz".

Urodził się w Czerwonogrodzie na Podhalu. Od najmłodszych lat interesował go teatr. W roku 1944 jako ochotnik wstąpił do Ludowego Wojska Polskiego tworzonego na terenach ZSRR. Występował w Teatrze Frontowym. Po powrocie do Polski został słuchaczem Szkoły Dramatycznej Janusza Strachockiego w Warszawie. Po egzaminie eksternistycznym w 1946 r. debiutował rolą sierżanta w "Uczniu diabła" Shawa w reż. Dobiesława Damięckiego na Scenie Muzyczno-Operowej, zwanej później Teatrem Rozmaitości.

W MTD zagrał jeszcze Jaśka w "Zaczarowanym kole" Lucjana Rydla w reż. Zbigniewa Koczanowicza, na scenie Teatru Comoedia przy ul. Szwedzkiej. W 1947 r. jego mistrz Janusz Strachocki objął dyrekcję Teatru im. Jaracza w Olsztynie i zabrał go ze sobą. Tam wraz z kolegami z roku: Tadeuszem Janczarem, Józkiem Nalberczakiem i Magdą Sadowską, rozwijali się artystycznie. W Olsztynie zagrał Jakuba w głośnej sztuce "Przyjaciel przyjdzie wieczorem" oraz Wacława w "Zemście" w reż. Janusza Strachockiego. W 1948 r. wrócił do Warszawy do MTD, aby zmierzyć się z rolą Karola w "Pociągu widmo" Ridleya i Marka w "Faryzeuszach i grzesznikach" Jerzego Pomianowskiego. W 1949 r. grał Piotra w sztuce Rachmaninowa i Rissa "Okno w lesie" w reż. Ireny Ładosiówny. Rolę tę powtórzył w 1953 r. w pierwszym telewizyjnym przedstawieniu Teatru Telewizji.

W latach 50. pracowałem z nim w Teatrze Nowym przy ul. Puławskiej, u dyr. Jerzego Macierakowskiego. Graliśmy tam dwóch ZMP-owców w produkcyjniaku Marka Domańskiego "Milionowe jajko". Inne jego role w tym teatrze to Mikki w operetce Dunajewskiego "Swobodny wiatr" w reż. Eugeniusza Poredy, Lizander w "Śnie nocy letniej" Szekspira w reż. Ryszarda Ordyńskiego i Zaurbek w "Konkurentach" Tokajewa w reż. Janusza Warneckiego z Tolą Mankiewiczówną i Ludwikiem Sempolińskim. Kolejne lata spędził w Teatrze Powszechnym, grając m.in. w komedii Goldoniego "Niezwykła historia" i w "Milionerce" G.B. Shawa w reż. Jerzego Kreczmara. Od 1955 do 1957 r. był aktorem Teatru Ziemi Mazowieckiej. Znaczące Jego role w tym teatrze to Łukasz w "Lekarzu mimo woli" Moliera i Don Pedro w "Wiele hałasu o nic" Szekspira. Lata, 1957-83 to Teatr Komedia na Żoliborzu. Grał tam niemalże we wszystkich sztukach. Rozpoczynał rolą Hortensja w komedii muzycznej "Daj buzi, Kate" w reż. Jerzego Rakowieckiego, potem był m.in. Sewerynem w "Panu Damazym" Blizińskiego, Zakonnikiem w "Historii Manon Lescaut" Bordowicza, Ajaxem w "Pięknej Helenie" Offenbacha, Majstrem Szambo w "Boso, ale w ostrogach" Grzesiuka oraz hr. Ksawerym Trestką w "Cafe pod Minogą". Współpracował z Polskim Radiem, filmem i TV. Wystąpił w licznych filmach, choć nie w największych rolach.

Ostatni raz widziałem go w roku 1983 u Olgi lipińskiej w "Dożywociu" Fredry. Na emeryturze nie spotykałem Go latami. Żył własnym, bogatym życiem. Nikomu nigdy niczego nie zazdrościł. Był przyzwoitym człowiekiem, dobrym aktorem i sympatycznym kolegą. Żegnaj, Tadziu.