Artykuły

Prowadzi do niego już sama forma inscenizacji. Co prawda na tym planie spotykają się również inni uczest­nicy gry z Hamletem, dla któ­rej przedstawienie Andrzeja Wajdy, zrealizowane w Tea­trze Starym, tworzy szczegól­ną perspektywę. Główne miejsce akcji wyznacza bo­wiem garderoba teatralna. Stąd też wielka szansa dla Hamleta, który potrafiłby ok­reślić swoje rozterki miarą aktorskiego rzemiosła. I taka właśnie jest propozycja Tere­sy Budzisz-Krzyżanowskiej.

Jej Hamlet niczego nie udaje. Nie chce również płacić rachunku za własną naiw­ność. Idzie więc tropem zdra­dy, niespełnionego uczucia, trudnej przyjaźni, politycznych meandrów. Czasem od­słania zmęczenie, kiedy in­dziej ból i rozpacz. Prawdę przeżycia, o jakiej po raz wtó­ry mówią ujawniane teatral­ne odniesienia. Świadectwo i wirtuozerię środków wyrazu i rygor chroniący postać przed zewnętrznym efektem aktorskiej transformacji. Ta metamorfoza ukrywa maskę Hamleta-samotnika. Maskę, którą Peter Brook nazwał "gorzkim powrotem do człowieczeństwa", a którą Wajda chyba nadmiernie uzupełnił teatralno-publicystycznym komentarzem. Choć tam od­bywają się fascynujące spo­tkania z Aktorem i Graba­rzem Jana Peszka, kiedy sło­wa, gesty, kostiumy (proj. Krystyna Zachwatowicz) i rekwizyty służą rozmaitym mistyfikacjom, to, niestety, temu samemu fragmentowi znakomitego teatru towarzy­szą kolejne powtórki "czyta­nia egzemplarza sztuki", wśród których gubi się sylwe­tka Horacja (Krzysztof Globisz), natomiast ułatwiony tryb przekazu anegdoty pomniejsza funkcję Rosenkrantza (Aleksander Fabisiak) i Guildensterna (Jan Monczka). Lecz konsekwent­nie powraca spór o główną li­nię spektaklu, co sygnalizuje zwłaszcza troje aktorów: Ewa Lassek, Jerzy {#os#1007}Bińczycki, Jerzy Grałek, zachowując jednak wyraźną odrębność charak­terystyk.

Ostateczne pytanie: czy Fortynbras (Tadeusz Huk), przejmując racje formuły spektaklu, przejmie też racje moralne Hamleta? - zostaje przy widzu, lecz nade wszyst­ko przy roli Teresy Budzisz-Krzyżanowskiej. Roli gościn­nie zagranej na scenie Stare­go, a teraz pokazywanej w Teatrze Rzeczypospolitej.