Świat Złudy i Prawdy
Przedstawienie "Dybuk" w adaptacji i reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego zostało przygotowane na tegoroczny festiwal w Awinionie, który został odwołany. Prapremiera odbyła się na Festiwalu Dialog - Wrocław 2003.
Dybuk (z hebrajskiego "dibbuk") to w folklorze żydowskim dusza zmarłego grzesznika, która zamieszkała w ciele osoby żyjącej. O takim niezwykłym mistycznym zespoleniu opowiada sztuka Szymona An-skiego (1863-1920; właściwe nazwisko Solomon Zainwil Rapaport), pisarza żydowskiego tworzącego po rosyjsku i od 1904 r. w jidysz. W latach 1911-1914 kierował on wyprawą etnograficzną do wsi żydowskich na Wołyniu i Podolu, a owocem literackim tej działalności jest m.in. "Dybuk", dramat osnuty na kanwie żydowskich podań ludowych, pisany równocześnie po rosyjsku i w jidysz. Wystawiony po raz pierwszy w Wilnie w 1920 r., został przetłumaczony na wiele języków, był ekranizowany i adaptowany, również na scenę operową.
Sztuka An-skiego ma podtytuł "Między dwoma światami". Świat Złudy to świat ludzi żywych. Świat Prawdy to świat zmarłych, czyli duchów. Oba rządzą się tymi samymi prawami, wedle przykazań Tory. Jak określił sam autor, jest to "realistyczna sztuka o mistycznych ludziach". W przedstawieniu Warlikowskiego klasyczny wątek - o duszy gwałtownie zmarłego grzesznika, która zamieszkała w ciele osoby żyjącej, ma dwie części. Klasyczną opowieść o Chananie (Andrzej Chyra) zamieszkującym w ciele obiecanej mu na żonę ukochanej Lei (Magdalena Cielecka) uzupełnia część współczesna. Amerykanin Adam S. (Chyra), odkrywa w swoim ciele dybuka brata, zamordowanego w warszawskim getcie. Do tekstu Szymona An-skiego reżyser włączył fragmenty opowiadania Hanny Krall. Scenografia Małgorzata Szczęśniak, muzyka Paweł Mykietyn, reżyseria świateł Felice Ross.
