Warszawa. Adolf Dymsza na YouTube
Adolf Dymsza [na zdjciu] nie zniknął wraz z końcem XX wieku. Na YouTube wciąż można obejrzeć fragmenty jego filmów i posłuchać piosenek ("Ho ho; A mnie w to graj; A u mnie siup, a u mnie cyk").
Adolf Dymsza (właściwie Adolf Bagiński) urodził się w Warszawie w 1900 r. Jego ojciec był kolejarzem. On też nie planował być aktorem. Kształcił się w szkole handlowej, a pierwszą posadę dostał w kancelarii rejenta. Grać zaczął prawdopodobnie w 1918 r. - początkowo w warszawskich teatrach amatorskich, był też inspicjentem i próbował sił na scenach prowincjonalnych. Był mistrzem chałtur - bywał statystą, grywał epizody w niemych filmach, uczył tańca (udało mu się nawet wygrać 48-godzinny maraton taneczny). Zdarzyło mu się też być wodzirejem na dansingu.
Z powodzeniem występował w kabarecie Qui Pro Quo.
Prawdziwy rozgłos zapewniły mu filmy dźwiękowe. Rok 1935 nazwano nawet rokiem Dymszy w polskim kinie. Przed II wojną światową miał na koncie 28 ról. Tadeusz Boy-Żeleński pisał o nim, że jest "coraz nieopisańszy w swoich akrobacjach komicznych", a Ludwik Sempoliński, że stworzył "jedną tylko postać, ale wręcz znakomitą, Dodka, warszawskiego cwaniaka, na wzór amerykańskich komików, jak Charlie Chaplin, Buster Keaton czy Harold Lloyd".
Po wojnie Dymsza wystąpił w ośmiu filmach, do których przeniósł atmosferę lat 30. Choć znany i lubiany, był jednak jak z minionej epoki - aktorzy operowali już innymi środkami wyrazu. Dymsza odnalazł swoje miejsce w warszawskim Teatrze Syrena, w którym grał aż do emerytury - do 1973 r. Zmarł w 1975 r.
Pozostały po nim filmy, m.in. "Romeo i Julcia", "Antek policmajster", "Dodek na froncie", "Paweł i Gaweł" czy "Skarb", a także anegdoty, jak ta: Dymsza stanął za kulisami i zaczął scyzorykiem strugać kijek. Pytają go, po co to robi, a on na to: "No wiecie, jutro mogę już nie żyć, a tak to sobie powiecie: - Jeszcze wczoraj tu stał i strugał kijek, a dziś nie żyje, kto by pomyślał".
Wystawę "Dwudziestolecie. Oblicza nowoczesności" zorganizowaną przez Muzeum Historii Polski można oglądać do 1 marca 2009 r. w Zamku Królewskim w Warszawie
