Artykuły

I Festiwal Boska Komedia w Krakowie podsumowują Joanna Targoń i Iga Dzieciuchowicz w Gazecie Wyborczej - Kraków.

Boska Komedia zakończona. Grand Prix przypadło "Factory 2" Krystiana Lupy ze Starego Teatru, docenione przez jury zostały też "Sprawa Dantona" Jana Klaty, "Wierszalin" Piotra Tomaszuka i "Wesele" Anny Augustynowicz.

Konkurs, w którym brało udział 11 polskich przedstawień dwóch ostatnich sezonów, zaproponowanych przez 27 krytyków z całej Polski, wzbudzał niewątpliwie największe emocje. Takiego pomysłu jeszcze na naszych festiwalach nie było - 12 osób z całego świata, od Korei po Grecję, oceniało wyłącznie polskie przedstawienia. W dodatku w większości oparte na rodzimej literaturze (zarówno klasycznej, jak i współczesnej), uznawanej nie bez racji za hermetyczną dla cudzoziemców. Ale okazało się, że ani "Wesele", ani "Sprawa Dantona", ani "Wierszalin" nie były dla jury niezrozumiałe, skoro zdecydowano się je nagrodzić.

Na festiwale

Konkurs to jedna sprawa - zagraniczni goście oglądali również przedstawienia prezentowane poza konkursem. I są rezultaty - po obejrzeniu 33 spektakli jurorzy wybrali osiem, które będą reprezentować Polskę na międzynarodowych festiwalach. Spektakl Piotra Tomaszuka "Wierszalin. Reportaż o końcu świata" i wałbrzyski "Był sobie Polak, Polak, Polak i diabeł" w reżyserii Moniki Strzępki pojadą do Korei Południowej. Niespodzianką jest zaproszenie spektaklu "Versus" Radka Rychcika do Nowego Jorku. Spektakl nie brał udziału w konkursie (premiera odbyła się 7 grudnia w Teatrze Nowym), ale jurorzy mogli go oglądać na pokazie dodatkowym - dyrektorowi artystycznemu nowojorskiego festiwalu Sundance spodobał się na tyle, że zaproponował umieszczenie go w programie imprezy na 2010 rok. "Sprawa Dantona" Jana Klaty, "Factory 2" Krystiana Lupy i "Odprawa posłów greckich" Michała Zadary również otrzymały propozycję uczestnictwa w zagranicznych festiwalach.

Wypełnione teatry

Promocja polskiego teatru więc się powiodła, również wśród widzów - miejscowych i przyjezdnych, którzy skorzystali z okazji obejrzenia głośnych przedstawień. Sale były wypełnione na każdym przedstawieniu. Na wiele przedstawień zabrakło biletów już na kilka dni przed festiwalem - również na te, które były już pokazywane w Krakowie. np. na "Sprawę Dantona", która gościła w Krakowie ledwie miesiąc wcześniej, czy na "Wierszalin".

Na czterech zagranicznych przedstawieniach również było pełno, choć budziły one mieszane uczucia. Najlepsze z nich wykraczały poza tradycyjnie pojmowany teatr - indyjskie "Uwiedzenie" było lekko uteatralizowanym koncertem, "Mysterious Gift", występ irańskiego lalkarza Yasera Khaseba, to porywająca i wykonana po mistrzowsku solowa pantomima - walka czarno ubranego, zwinnego jak wąż zamaskowanego mężczyzny z czerwonym karłem. Lalką, animowaną jedną ręką Khaseba, ale obdarzoną indywidualnością i własnym życiem.

Inny irański spektakl, również pokazywany ostatniego dnia festiwalu - "Kwartet. Podróż na północ" (reżyseria: Amir Reza Koohestani i Mahin Sadri) to cztery, równolegle opowiadane przez usadzonych tyłem do siebie aktorów, historie morderców i rodzin ofiar. Dyskretne, ciekawe aktorstwo (Attila Pesiani, Mohammad Hassan Madjouni, Baran Kosari, Mahin Sadri) nie było w stanie jednak przysłonić mielizn scenariusza. Spektakl był monotonny, a w przeplatających się wątkach, pełnych skomplikowanych rodzinnych relacji, szybko można było się zgubić. Przy następnej edycji Boskiej Komedii (miejmy nadzieję, że nikomu nie wpadnie do głowy, aby zlikwidować ten festiwal) należałoby lepiej przemyśleć dobór zagranicznych przedstawień. Może jednak znalazłoby się i w Europie parę przedstawień, które odświeżyłyby nam spojrzenie na teatr, siebie i świat. Co z tego, że gościły już na innych festiwalach. W Krakowie ich nie było.