Popiół czy diament
Nie sposób uniknąć porównania każdej kolejnej adaptacji "Popiołu i diamentu" Jerzego Andrzejewskiego z filmem Andrzeja Wajdy z 1958 toku. Mimo ze powieść można adaptować na różne sposoby pewnych wątków czy fragmentów pominąć się nie da, niektóre sceny trzeba powtórzyć. Poza tym pozostaje kwestia interpretacji aktorskiej tych samych bohaterów literackiego pierwowzoru. W przypadku "Popiołu i diamentu" sprowadza się ona do niezapomnianej kreacji Zbigniewa Cybulskiego w roli Maćka Chełmickiego.
W poniedziałek Teatr TV przedstawił nam swoją wersję powieści Jerzego Andrzejewskiego, w adaptacji Agnieszki Andrzejewskiej i Antoniego Libery oraz w reżyserii Zygmunta Hübnera. Było to przedstawienie godne inauguracji nowego sezonu w Teatrze Poniedziałkowym, oglądane na pewno z ogromnym zainteresowaniem przez miliony widzów, dla których poplątane sprawy Polaków roku 1945, pozostały nie tylko podręcznikowym zapisem. Nie zmienia to jednak faktu, że spektakl telewizyjny jeszcze raz pozwolił zrozumieć i odczuć mistrzostwo filmu Wajdy, jego niezrównany rytm (na małym ekranie znacznie zwolniony) i piękno scen, z których niektóre, jak ta przy bufecie, z zapalaniem spirytusowych lampek - wspomnień poległych przyjaciół - pozostaną w historii sztuki filmowej.
Mocną stroną telewizyjnej adaptacji było wykonawstwo. Krzysztof Kolberger (Maciek) i Piotr Cieślak (Andrzej) byli może na swój sposób nawet prawdziwsi jako chłopcy uwikłani w tragiczne sytuacje polityczne końca wojny i pierwszych dni pokoju - niż uwspółcześniony Chełmicki Cybulskiego czy dojrzały Andrzej w interpretacji Adama Pawlikowskiego. Natomiast działacz Stefan Szczuka - Tadeusz Łomnicki w adaptacji telewizyjnej stał się postacią co najmniej równorzędną wobec Maćka, przy tym - w odróżnieniu np. od teatralnej adaptacji w Poznaniu - bardzo ludzką, nie pozbawioną momentów wahań i rozterek. Bardzo dobrze zagrali też Edmund Fetting (Kalicki), Bronisław Pawlik (Pieniążek), Marian Kociniak (Drewnowski), Zdzisław Mrożewski i in.
Nowa, na pewno wartościowa to propozycja odczytania jednego z najważniejszych utworów literackich naszego trzydziestolecia.
