Artykuły

Dom Spotkań z Historią, Ośrodek Karta i Uniwersytet Warszawski zapraszają na wystawę w 40. rocznicę wydarzeń marcowych w dniach 7 marca - 4 maja. Uroczyste otwarcie ekspozycji odbędzie się 7 marca (piątek) o godz. 18.00 w Domu Spotkań z Historią przy ul. Karowej 20. Na skwerze przy ulicy Karowej pokazane zostaną zdjęcia ze spektaklu "Dziady" [na zdjęciu], którego odwołanie stało się bezpośrednim impulsem do wystąpień studenckich.

Miejsce: Skwer u zbiegu ul. Karowej i Krakowskiego Przedmieścia, Kampus główny Uniwersytetu Warszawskiego, Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20.

Jeszcze walczyć, bić się - o co?/Tu się nigdy nic nie zmieni/Po Krakowskim błądzi nocą/Kilku ludzi, kilka cieni...

Natan Tenenbaum

Dom Spotkań z Historią, Ośrodek KARTA oraz Uniwersytet Warszawski zapraszają na wystawę Tu się nigdy nic nie zmieni '68 przygotowaną w 40. rocznicę protestów studenckich w marcu 1968 roku.

Uroczyste otwarcie ekspozycji odbędzie się 7 marca (piątek) o godz. 18.00 w Domu Spotkań z Historią przy ul. Karowej 20 w Warszawie. Partnerem wystawy jest Polska Agencja Prasowa.

Ekspozycja składa się z 200 archiwalnych zdjęć (pochodzących głównie ze zbiorów PAP) oraz licznych tekstów źródłowych pokazujących zajścia marcowe i najważniejsze wydarzenia 1968 w Polsce, a także interwencję wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji. Rok 1968 to niechlubny schyłek gomułkowskiej "małej stabilizacji" (kampania antysemicka, antyinteligencka, czystki polityczne), a jednocześnie pierwsza w PRL próba inteligenckiego sprzeciwu wobec wszechwładnej cenzury i odgórnego, partyjnego sterowania kulturą i nauką. To również ważna cezura w powojennych dziejach Polski i Czechosłowacji, które podjęły próbę sprzeciwu wobec narzuconego przez Moskwę systemu totalitarnego.

Wystawa przypomni również życie codzienne w Polsce Ludowej w '68.

"Wystawa Tu się nigdy nic nie zmieni '68 pokazuje wydarzenia marcowe w kontekście całego roku 1968, pozwalając zobaczyć i zrozumieć przebieg procesu, który wówczas miał miejsce. Skupia uwagę nie tylko na samym buncie studentów i towarzyszących mu okolicznościach; portretuje także polskie społeczeństwo w schyłkowym okresie "małej stabilizacji" - jego dzień codzienny i jego momentami zdumiewającą wobec tego buntu obojętność." - powiedziała Agnieszka Dębska z Ośrodka KARTA, kurator wystawy.

Komentarz do zdjęć stanowią wspomnienia uczestników wydarzeń - studentów i nauczycieli akademickich, wiersze poetów pokolenia '68: Stanisława Barańczaka i Ryszarda Krynickiego, fragmenty tekstów prasowych, dokumentów oficjalnych, przemówień przedstawicieli władz, poufnych notatek i raportów Służby Bezpieczeństwa. Obszerny materiał wystawy podzielony jest na trzy miejsca ekspozycyjne: kampus główny Uniwersytetu Warszawskiego, skwer u zbiegu ulicy Karowej i Krakowskiego Przedmieścia oraz salę Domu Spotkań z Historią.

W rejonie Krakowskiego Przedmieścia i Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentowane zostaną wielkoformatowe fotografie przedstawiające wiec studentów UW 8 marca 1968 i zajścia uliczne, które rozegrały się w tej przestrzeni - brutalną akcję milicji i "aktywu robotniczego".

Na skwerze przy ulicy Karowej pokażemy zdjęcia ze spektaklu "Dziady", którego odwołanie stało się bezpośrednim impulsem do wystąpień studenckich; przypomnimy także protesty studentów wielu polskich uczelni, domagających się m.in. poszanowania zasad konstytucji, wolności słowa, zmiany polityki kulturalnej PRL.

Władze rozpętały zakrojoną na szeroką skalę akcję w celu wskazania

i potępienia "prowodyrów" zajść marcowych i ich rzekomych inspiratorów (dyżurnych "straszaków" PRL: "syjonistów", "amerykańskich imperialistów" i "niemieckich rewanżystów"). Jednym ze skutków tej akcji była duża fala emigracji osób pochodzenia żydowskiego. Na skwerze zaprezentujemy fotografie z organizowanych przez władzę demonstracji poparcia dla partii i jej przywódcy Władysława Gomułki, interwencji wojsk Układu Warszawskiego (ZSRR, Bułgarii, Węgier i Polski) w Czechosłowacji (sierpień-wrzesień) oraz obrazy z Dworca Gdańskiego - dramatyczne pożegnania z krajem osób pochodzenia żydowskiego.

W zmodernizowanej przestrzeni DSH przypomnimy życie codzienne

w Polsce 1968 roku. Odrębnym akcentem tej części ekspozycji będą fotografie dokumentujące samospalenie Ryszarda Siwca (8 września) w proteście przeciwko interwencji w Czechosłowacji.

Wystawie towarzyszyć będą pokazy filmowe i spotkania ze świadkami organizowane w DSH oraz prezentacja albumu Rok 1968. Środek Peerelu.

Na stronie Ośrodka KARTA znajduje się szczegółowe kalendarium wydarzeń 1968 roku, pod adresem: http://www.karta.org.pl/68.asp.

Scenariusz wystawy, koncepcja plastyczna - Adam Orlewicz, opieka merytoryczna: Agnieszka Dębska (Ośrodek KARTA), Katarzyna Madoń-Mitzner (DSH), opracowanie graficzne - Łukasz Kamieniak.

Nowość! Album Rok 1968. Środek Peerelu - wydawca Ośrodek KARTA i Dom Spotkań z Historią.

Chronologiczna, ilustrowana opowieść o 12 miesiącach 1968 roku zawierająca bogaty materiał ikonograficzny (zdjęcia, plakaty, ulotki, reprodukcje dzieł sztuki) i teksty źródłowe. Ze świadectw uczestników wydarzeń, fragmentów dzienników i wspomnień, wierszy, tekstów prasowych, oficjalnych przemówień i dokumentów esbeckich zbudowana została plastyczna, wielowymiarowa narracja przedstawiająca zarówno najważniejsze zdarzenia tytułowego roku, jak i dzień powszedni "środka Peerelu" - środka gomułkowskiej "małej stabilizacji".

Do nabycia w księgarni historycznej DSH, innych dobrych księgarniach oraz w Ośrodku KARTA, 02-536 Warszawa, ul. Narbutta 29, dział kolportażu: e-mail: kolportaż@karta.org.pl, tel. 022 826 56 98. Planowany termin wydania: marzec 2008.

***

Dom Spotkań z Historią (DSH) - instytucja kultury m. st. Warszawy - zajmuje się popularyzowaniem historii Polski i Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku, ze szczególnym akcentem na skutki totalitaryzmów. Organizuje wystawy, projekcje filmowe, spotkania ze świadkami, seminaria, warsztaty edukacyjne oraz prowadzi działalność wydawniczą. DSH ściśle współpracuje z Ośrodkiem KARTA, niezależną organizacją pozarządową, od lat dokumentującą historię minionego stulecia. Jest również miejscem otwartym na inicjatywy innych środowisk i organizacji, polskich i zagranicznych.

Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.dsh.waw.pl

***

Ośrodek KARTA - niezależna organizacja pożytku publicznego od 25 lat zajmująca się dokumentowaniem i upowszechnianiem historii najnowszej Polski i Europy Środkowo--Wschodniej. Prowadzi działalność dokumentacyjną, edukacyjną, wystawienniczą i wydawniczą; jest m.in. wydawcą kwartalnika historycznego "Karta". Organizuje wystawy w Polsce i za granicą (m.in. Oblicza totalitaryzmu wspólnie z DSH), prowadzi programy edukacyjne: Historia Bliska (w ramach Eustory) oraz dokumentacyjno-badawcze: Historia Mówiona (wspólnie z DSH), Wspólne Miejsce - Europa-Wschodnia, Indeks Represjonowanych, Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką, Pogotowie Archiwalne. Posiada bogate zbiory: Archiwum Wschodnie, Archiwum Opozycji, Archiwum Historii Bliskiej, Archiwum Historii Mówionej oraz Archiwum Fotografii. Więcej informacji można znaleźć na stronie: www.karta.org.pl.