Kraków. Pięćdziesiąt sezonów Marii Zającówny-Radwan.
W poniedziałek, 18 czerwca w dolnym foyer Starego Teatru odbędzie się kolejne "Spotkaniu w antrakcie" poświęconemu Jubileuszowi 50-lecia pracy artystycznej Marii Zającówny-Radwan
Maria Zającówna-Radwan - aktorka, absolwentka krakowskiej PWST. Debiutowała w 1957 roku rolą Jagny w "Zaklętym dworze" Marii Kann w reżyserii Marii Billiżanki na scenie Teatru Młodego Widza (po zmianie nazwy Rozmaitości). Wkrótce po debiucie, zyskuje miano jednej z czołowych aktorek polskiej awangardy. Na zaproszenie Tadeusza Kantora i Kazimierza Mikulskiego na kilka lat zostaje członkiem zespołu Teatru Cricot 2, gra rolę Widma w słynnym przedstawieniu "W małym dworku" Witkacego (1961). W latach sześćdziesiątych występuje w Piwnicy pod Baranami stając się jedną z jego głównych postaci: kreacja Mary z Reguł, monolog poświęcony Szałowi Podkowińskiego w jej wykonaniu przeszły do historii kabaretu. Od 1975 roku jest aktorką Starego Teatru.
Maria Zającówna-Radwan - artystka przewrotna, błyskotliwie inteligentna, łączy odwagę formalną z bezbłędnym warsztatem, ironię i dystans z perfekcyjnie cyzelowanymi niuansami kreowanych postaci. Pierwsze lata spędzone w Teatrze Rozmaitości to czas ról amantek z "charakterem" z brawurowo, nieszablonowo potraktowaną Anią z Zielonego Wzgórza (w reżyserii Marii Billiżanki) na czele, po liryczną Marię Bołkońską w "Wojnie i pokoju" L. Tołstoja w reżyserii Haliny Gryglaszewskiej.
Odrębne, niepowtarzalne walory jej aktorstwa doskonale wpisały się w nurt teatralnych poszukiwań Starego Teatru. W inscenizacji "Zbrodni i kary" wg F. Dostojewskiego w reżyserii Macieja Prusa zaskoczyła drastycznością środków wyrazu, pokazując pełną histerycznego patosu, rozedrganą emocjonalnie Katierinę Iwanownę, w której "szlachectwo mieszało się z rynsztokiem". Gospodyni w "Weselu" S. Wyspiańskiego w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego i trzy postacie zagrane w jego "Dziadach - dwunastu improwizacjach". Scenach z poematu dramatycznego A. Mickiewicza ukazały aktorstwo metaforyczne, skupione na szczególe, odrealnione. Urokliwie kobieca Podlipska w "Z biegiem lat, z biegiem dni..." wg scenariusza J. Olczak-Ronikier w reżyserii Andrzeja Wajdy została obdarzona ostrym rysem komediowym. Krzysztof Babicki obsadził ją w roli Łysej w sztuce "Z życia glist" P.O. Enquista - starej, niemej, wyglądającej jak monstrum kobiety, którą artystka stworzyła wyraziście, z werystyczną odwagą. Szlachetność formy, znakomite opanowanie kostiumu i konwencji jaką niesie klasyka pokazały role w inscenizacjach Tadeusza Bradeckiego: Marii de Torres w "Rękopisie znalezionym w Saragossie" J. Potockiego i Francisci, Panienki, Mniszki w "Miarce za miarkę" Szekspira. Najpełniej wielowymiarowość aktorstwa Marii Zającówny-Radwan uwidoczniła się w wieloletniej współpracy z Krystianem Lupą. Począwszy od roli Ciotki Iwony w "Iwonie księżniczce Burgunda" W. Gombrowicza, kilku postaci zagranych w "Bezimiennym dziele" Witkacego, zatraconej w tajemnicach życia Pani Martens z "Marzycieli" R. Musila, rolach w "Malte albo Tryptyku marnotrawnego syna" wg M. Rilkego, egzaltowanej, dziwacznej Pani Chochłakow w "Braciach Karamazow" wg F. Dostojewskiego i zagubionej w "piekielnych" zmianach otaczającej rzeczywistości Arkadii Apołłonowny Semplejarow z "Mistrza i Małgorzaty" - artystka stworzyła kreacje organicznie wtopione w odrębny, misteryjny świat tych inscenizacji. Komediowe role: Kolombiny w "Kramie Karoliny" M. de Ghelderode w reżyserii Agnieszki Glińskiej, Kobiety w "Spaghetti i miecz" T. Różewicza w reżyserii Kazimierza Kutza i ostatnio zagrana Starucha w "Sejmie kobiet" Arystofanesa w reżyserii Mikołaja Grabowskiego to kolejny rys jej aktorstwa - naturalnej vis comica połączonej z autoironicznym dystansem i ogromnym, sardonicznym poczucia humoru.
