Artykuły

Minęły dwa miesiące odkąd kryzys COVID-19 opuścił kurtynę w kanadyjskich teatrach. Każdy tydzień zdaje się przynosić nowe oświadczenia o anulowaniu lub przesunięciu sezonów w kolejnych instytucjach - od Vancouver Arts Club Theatre Company przez Stratford Festival i Mirvish Productions w Ontario, po cieszący się wieloletnią tradycją Charlottetown Festival. - Musimy przygotować się na najgorsze scenariusze - mówi szefowa organizacji zrzeszającej teatry.

Nawet Broadway, gigant z sąsiedztwa, pozostanie zamknięty do Święta Pracy [Labor Day w Stanach Zjednoczonych].

Mimo to, kanadyjska społeczność teatralna - która podczas pandemii pozostaje w kontakcie z publicznością dzięki eksperymentom cyfrowym, internetowym transmisjom zarejestrowanych wcześniej przedstawień i aktywności w mediach społecznościowych - planuje już wznowienie działań i zastanawia się, jak odzyskać scenę.

"Działania na rzecz kanadyjskiego teatru - niezależnie od tego, czy mówimy o Stratford czy najmniejszym, niezależnym zespole teatralnym - polegają na ustaleniu, w jaki sposób możemy sprawić, by nasza publiczność wróciła, poczuła się bezpiecznie i aby chciała nadal przychodzić" - powiedziała Nina Lee Aquino, dyrektorka artystyczna Toronto Factory Theatre i prezeska Professional Association of Canadian Theatres.

Esencją teatru jest spotkanie i przeżywanie wspólnego doświadczenia - pandemia COVID-19 sprawiła, że tego właśnie powinniśmy unikać, dodała.

"To właśnie zagadka, którą wszyscy musimy rozwikłać".

Twórcy teatru dyskutują nad wieloma, stale zmieniającymi się scenariuszami działania w chwili, gdy władze zezwolą na ponowne podniesienie kurtyny.

"Jak będzie wyglądał nasz sezon, jeśli wystartujemy w styczniu 2021 roku A jeśli teatr pozostanie zamknięty przez cały sezon? Musimy mieć plan na każdą ewentualność", powiedziała Aquino. "Co jeśli rząd powie, że teatry, wydarzenia sportowe, kina po prostu nie zostaną otwarte do 2022 roku? Musimy przygotować się na najgorsze scenariusze."

Uważa, że ta niepewność jest obecnie jedną z największych przeszkód blokujących artystów i artystki. Aquino nie ma wątpliwości, że gdy tylko będzie wiadomo, kiedy wznowienie działalności będzie możliwe, to społeczność teatralna z entuzjazmem powróci do pracy.

"Mowa o artystach: to my sprawiamy, że niemożliwe staje się możliwe. Jeśli jest coś, co wymaga reakcji, zareagujemy i zrobimy to tak kreatywnie, jak to tylko możliwe w granicach obowiązujących obostrzeń" - dodała.

"Naszym zadaniem jest znaleźć sposób"

Bernard Gilbert, dyrektor generalny i twórca programu Le Diamant, z optymizmem myśli o otwarciu teatru tej jesieni lub zimy, choć spodziewa się jednocześnie znacznie ograniczonej liczby odseparowanych od siebie widzów.

Le Diamant, przestrzeń kulturalna w Quebec City i zarazem baza firmy produkcyjnej Roberta Lepage'a, Ex Machina - właśnie świętowała pierwsze półrocze inauguracyjnego sezonu, kiedy z powodu pandemii zamknięto instytucje. Gdyby pozwolono na ponowne otwarcie dla choćby części widowni, którą Le Diamant jest w stanie gościć, "mielibyśmy poczucie, że robimy to, co do nas należy: poczucie spełnienia publicznego obowiązku prezentowania sztuki w mieście," powiedział Gilbert.

On i jego zespół są zajęci wymyślaniem różnego rodzaju spektakli na żywo, które mogliby wystawiać: małych koncertów akustycznych we foyer budynku, przedstawień z udziałem duetu cyrkowego czy nawet instalacji Lepage VR.

"Jeśli mówimy o zmniejszeniu liczby widzów z 600 do 300, 250 lub 200, to oczywiście nie ma mowy, aby było to opłacalne ekonomicznie," powiedział. "Zastanawiamy się Nie jestem jednak pewien, czy to możliwe".

Dopóki nie będzie można powrócić do organizacji wydarzeń na dużą skalę, do jakich jesteśmy przyzwyczajeni, Gilbert chce znaleźć sposób na organizowanie małych, tańszych przedstawień - w cenie od 20 do 25 USD za bilet - które artystom zapewnią dochód, a widowni "przeżycie artystyczne, na żywo w teatrze."

Chociaż jest wdzięczny za pomoc oferowaną przez rząd w trakcie pandemii, Gilbert zastanawia się, jak długo kontynuowane będzie federalne wsparcie finansowe kontynuowane dla sektorów, które pozostają zamknięte.

"Im dłuższa przerwa, tym trudniej będzie kontynuować prace, utrzymać się na powierzchni i wznowić działania w odpowiedni sposób", powiedział.

"Naszym życiowym celem - moim, moich kolegów i koleżanek - jest to, aby publiczność, różne grupy naszej populacji, przychodziła do naszego budynku, aby zobaczyć i usłyszeć sztuki performatywne. Naszym zadaniem jest więc znalezienie sposobu, aby publiczność mogła tego doświadczyć, kiedy jest to możliwe."

"Obowiązek" pomocy społeczności po COVID-19

Poza własnymi kłopotami w związku z zamknięciem instytucji od połowy marca, dyrektor wykonawczy Shaw Festival, Tim Jennings, odczuwa ciężar związany z prowadzeniem teatru, który w znacznym stopniu przyczynia się do dobrostanu całej społeczności. Shaw Festival generuje przychód rzędu około 220 milionów dolarów rocznie dla całego regionu Niagara, powiedział.

"Dziewięćdziesiąt procent naszej publiczności pokonuje ponad 100 kilometrów, aby nas odwiedzić", powiedział Jennings, dodając, że Shaw Festival jest najprawdopodobniej główną inspiracją dla odwiedzających, planujących wycieczkę do Niagara-on-the-Lake, Ont.

"Okolica jest przepiękna. Nic więc dziwnego, że [goście] odwiedzają winnice, restauracje. Podziwiają [Niagara] Falls. Ale głównym powodem ich wizyty jest Shaw."

Do tej pory, około 220 występów, które musiał odwołać oznacza stratę 8 milionów dolarów, powiedział Jennings, szacując, że liczba ta przekłada się na stratę co najmniej 40 milionów dolarów w skali regionu.

"Czujemy, że mamy obowiązek [...] pomóc regionowi stanąć na nogi tak szybko, jak tylko będziemy w stanie. Będziemy na pierwszej linii próbujących wrócić do pracy, tak szybko, jak będzie to fizycznie możliwe i bezpieczne."

Wśród nieszczęść finansowych jest jednak jeden jasny punkt: pod koniec 2016 roku, firma zdecydowała się zwiększyć zakres ubezpieczenia od klęsk żywiołowych, a nowy plan okazał się obejmować pandemie.

"To na pewno nie uratuje nas całkowicie, ale bardzo się cieszymy, że pozwoliło nam to zatrzymać wielu pracowników", powiedział Jennings.

Dzięki ubezpieczeniu oraz pomocy darczyńców wspierających Shaw Festival, Jennings był w stanie zatrzymać około 350 z 400 pracowników przez okres ostatnich dwóch miesięcy, podczas gdy pozostałe 50 osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin otrzymuje wsparcie federalne. Próby do 10 produkcji kontynuowano - za pośrednictwem wideokonferencji - do początku tego miesiąca [maja].

Teraz zespół zajmie się działaniami społecznymi i inicjatywami edukacyjnymi, powiedział Jennings.

"Jeśli chodzi o próby, wszystkiego nie da się zrobić na Zoomie."

Jennings zwrócił również uwagę na to, jak Shaw może dostosować się do "nowej normalności" po ponownym otwarciu. Podobnie jak Aquino i Gilbert, rozmawiał z kolegami i koleżankami po fachu z całej Kanady, aby podzielić się informacjami i pomysłami.

Każdy teatr będzie podejmować bardzo różne decyzje "w oparciu o to, jakie posiada obiekty, do jakich przestrzeni ma dostęp, jak pracuje ze swoimi zespołami [i] co ich artyści i artystki są gotowi zrobić", powiedział. Na korzyść Shaw działa prowincjonalna lokalizacja z dostępnymi przestrzeniami na świeżym powietrzu i zespół aktorski, w którym jest wiele par - mogą one pracować bliżej niż inni, którzy musieliby przestrzegać zasad zachowania bezpiecznej odległości, powiedział.

W najbliższych miesiącach Jennings przewiduje, że doświadczymy "bardzo nietypowych rodzajów teatru", od "samochodów otaczających artystów i artystki występujące pośrodku parkingu" przez więcej spektakli transmitowanych na żywo po odrodzenie monodramu.

Czuję się naprawdę szczęśliwy, że pracuję w branży, w której optymizm stanowi dużą częścią codziennego życia. Z każdą premierą dokonujemy skoku w nieznane. Teraz czeka nas po prostu większy skok.