Artykuły

#TeatrZydowskiWDomu zagościł już na dobre w naszych domach, działa pełną parą, proponuje po kilka wydarzeń tygodniowo. W tym tygodniu będzie można obejrzeć spektakl Andrzeja Krakowskiego "Rejwach", oparty na doskonałej, bestsellerowej książce Mikołaja Grynberga.

Czeka nas też prawdziwa uczta dla zmysłów - barwne widowisko muzyczne w reżyserii Szymona Szurmieja, z bajeczną, chagallowską scenografią i arcymistrzowską choreografią słynnego Witolda Grucy - "Gwiazdy na dachu" - przeniesione do telewizji w 1977 roku przez samego mistrza Jerzego Gruzę. Ten tydzień to również spotkanie z literaturą - czytanie performatywne "Podróży Beniamina Trzeciego" Sforima i literacka środa z poezją Celi Dropkin.

#TeatrZydowskiWDomu jak zwykle rozpoczyna tydzień wtorkowym spektaklem teatralnym. 28 kwietnia o godz. 20.00 zaprosi widzów na premierę online "Rejwachu" w reż. Andrzeja Krakowskiego, przedstawienie będące adaptacją jednej z najgłośniejszych książek 2018 roku - zbioru opowiadań Mikołaja Grynberga, nominowanego do Nagrody Literackiej NIKE.

To poruszające historie opowiedziane przez Żydów i Polaków różnych pokoleń. Ich relacje, osobiste wyznania, a czasem frywolny dowcip, tworzą wielogłosową narrację. Spektakl opowiada o lęku, nietolerancji i antysemityzmie. Jest pytaniem o odpowiedzialność za los drugiego człowieka - czy istnieją racje, które dają prawo do stosowania przemocy i terroru? Bohaterowie "Rejwachu" dzielą się z widzami swoimi doświadczeniami i refleksjami, choć nie mają gotowych odpowiedzi na swoje wątpliwości. Spektakl zilustrował muzycznie słynny zespół KROKE, który wydał płytę z muzyką skomponowaną do spektaklu pod tym samym tytułem. Premiera przedstawienia odbyła się w Teatrze Żydowskim 27 października 2018 roku.

Scenariusz i reżyseria: Andrzej Krakowski, kostiumy i scenografia: Marta Grudzińska, muzyka: KROKE, choreografia: Mikołaj Mikołajczyk, światła i wideo: Andrzej Wolf, asystentka reżysera i producentka: Monika Soszka, inspicjentka: Beata Szaradowska

"Rejwach" to niejedyny spektakl teatralny w tym tygodniu. W czwartek 30 kwietnia o godz. 20.00 #TeatrZydowskiWDomu zaprosi na archiwalne przeniesienie telewizyjne "Gwiazd na dachu" - przedstawienia, które napisał i w 1977 roku wyreżyserował w Teatrze Żydowskim Szymon Szurmiej, a którego rok później telewizyjną adaptację stworzył Jerzy Gruza.

To barwne widowisko muzyczne, z malowniczą scenografią i kunsztowną choreografią.

W przedstawieniu, którego narratorem jest Szymon Szurmiej, aktorzy Teatru Żydowskiego śpiewają piosenki opowiadające o codziennym życiu mieszkańców żydowskiego sztetla, ukazujące zarówno jego jaśniejsze, jak i ciemniejsze strony, w takich utworach jak: "Abramek złodziej", "W sobotę wieczorem", "Wiosna", "Bubliczki" czy przebojową "Pieśnią pokolenia", zaśpiewaną przez Henryka Rajfera, Lenę Szurmiej i Jana Szurmieja. Klasą samą w sobie tego spektaklu są pieśni w interpretacji Gołdy Tencer - "Majn jidisze mame", "Miasteczko Bełz", "Kołysanka", "W piątek wieczorem" i "Sekrety drzew". Spektakl w języku jidysz z polskimi napisami.

Reżyseria wersji telewizyjnej: Jerzy Gruza, Scenariusz: Grzegorz Kędzierski na podstawie sztuki Szymona Szurmieja i Michała Szwejlicha, Scenografia: Marian Stańczak, Choreografia: Witold Gruca

Tłumaczenie: Aleksandra Król.

Tradycją w #TeatrZydowskiWDomu stały się już literackie środy, w które wybitne tłumaczki, specjalistki i aktorzy Teatru Żydowskiego prezentują twórczość wybranych poetek i poetów języka jidysz. 29 kwietnia o godz. 18.00 odbędzie się kolejne spotkanie z tego cyklu. Utwory Celi Dropkin w tłumaczeniu Anny Rozenfeld i Agnieszki Legutko, przeczytają: Anna Rozenfeld i Piotr Wiszniowski.

Celia Dropkin jest jedną z najbardziej kontrowersyjnych poetek kultury żydowskiej XX wieku. Rozpoznawana głównie dzięki wierszom poruszającym tematy seksu, miłości czy śmierci.

W kulturze żydowskiej przełamywała tabu, odważnie opisując kobiecą cielesność, relacje między kobietą a mężczyzna oraz role kobiety w intymnej sferze życia. W jej wierszach kobieta przestaje być cichą istotą ograniczoną obyczajowymi normami społeczeństwa i oczekiwaniami wobec niej.

Literackie środy można zawsze oglądać na kanale YouTube Centrum Kultury Jidysz #JidyszBezKwarantanny (patrz link poniżej) oraz w bezpośredniej transmisji live na profilu FB Teatru Żydowskiego.

Czytania performatywne znalazły już swoje stałe miejsce w e-repertuarze #TeatrZydowskiWDomu w każdy piątek. 1 maja o godz. 19.00 będą to "Podróże Beniamina Trzeciego", których autorem jest Mendele Mojcher Sforim, a przetłumaczył je Michał Friedman. Sztukę przeczytają aktorki Teatru Żydowskiego Małgorzata Majewska i Małgorzata Trybalska we własnej reżyserii.

Bohaterowie tego utworu, Beniamin wraz z nieodłącznym Senderlem, gardzą tym, co przyziemne, więc wyruszają w podróż niczym Don Kichot i Sancho Pansa w powieści Cervantesa. Przemierzają wymyślone miasteczka wschodniej Europy z humorem, a czasem sarkazmem przedstawiając naród żydowski ze wszystkimi cechami, troskami, nieszczęściami i cierpieniami.