Tychy. Festiwal MoTyF z mistrzami
W Tychach trwa od czwartku XII Tyski Festiwal Monodramu MoTyF. Dziesięciu aktorów walczy - w pojedynkę - o nagrodę główną, czyli Wielki Wóz Tespisa.
Monodramy w wykonaniu zakwalifikowanych do konkursu młodych artystów można oglądać jeszcze dziś (od godz. 14.30) i jutro (od godz. 15.30). Miejsce pokazów to scena w Miejskim Centrum Kultury w Tychach.
XII Tyski Festiwal Monodramu Motyf to jednak nie tylko zmagania konkursowe. To także prezentacje monodramów mistrzowskich, z udziałem znanych, utalentowanych aktorów, adresowane do szerszej publiczności. W tym roku to: "Różewiczogranie" w wykonaniu Wiesława Komasy (piątek 22 marca, godz. 20, MCK) oraz - na finał przeglądu - spektakl "Ida Kamińska" z Joanną Szczepkowską [na zdjęciu] z Teatru Żydowskiego w Warszawie (niedziela 24 marca, godz. 17.30, Teatr Mały).
Pierwszy z mistrzowskich monodramów powstał na podstawie tekstów Tadeusza Różewicza i miał premierę w 2015 r., podczas Wrocławskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora. Wiesław Komasa nie tylko w nim gra, ale także napisał do niego scenariusz i sam go wyreżyserował. "W swoim artystycznym wędrowaniu idę pod rękę z Poezją od wielu, wielu lat. Ona wciąż ukazuje mi nowe przestrzenie tej samej Tęsknoty. Z niektórymi utworami zaprzyjaźniam się i zapraszam do wspólnego koncertowania, to znaczy do dialogu na tematy, które są dla mnie nieustannie ważne. I tak wędrujemy przez stare znajomości np. Kochanowskiego, Norwida, Wittlina, ks. Twardowskiego, Nerudę, Tagorę, Hessego, Szekspira, Konwickiego, ale i nowsze, jak chociażby Filozofię po góralsku ks. Tischnera i te, nad którymi pochylam się naprawdę od dawna, ale wciąż wydaje mi się, że przez zawiłość i porażającą prostotę Tadeusza Różewicza są dla mnie wciąż do odkrywania. () monodram Różewiczogranie chce zebrać rozrzucenie świata poetyckiego w wędrówce teatralnej za prawdą i formą Słowa" - mówi o Wiesław Komasa. Jego monodram jest skupiony na tekście i widzu. Oszczędny w środkach, ale przejmujący w wyrazie. Stanowi popis sztuki aktorskiej, podczas której aktor nie tylko mówi tekstami wielkiego poety, przywracając słowu moc, ale sam w jakimś sensie staje się Różewiczem, odsłaniającym własnego Człowieka.
O aktorce i patronce
Drugi gościnny monodram przywołuje pamięć o Idzie Kamińskiej - wybitnej polskiej aktorki żydowskiego pochodzenia. Miała 5 lat, kiedy pierwszy raz stanęła na scenie. Odtąd teatr stał się jej domem. Wszędzie tam, gdzie się pojawiała, widziano w niej wielką aktorkę i znakomitą reżyserkę. W 1967 r. została nominowana do Oscara za kreację w czechosłowackim filmie "Sklep przy głównej ulicy" w reż. Jana Kadara i Elmara Klosa.
Kamińska do 1968 r., czyli do chwili opuszczenia Polski i wyjazdu do USA, kierowała Teatrem Żydowskim w Warszawie, który budowała na gruzach po spalonych w czasie wojny teatrach. Działalność zainaugurował on w 1947 r. w Łodzi. W 1950 r. ów łódzki Teatr Żydowski połączył się z Dolnośląskim Teatrem Żydowskim, tworząc Państwowy Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich, którego siedzibą od 1955 r. była Warszawa.
Z historią Idy Kamińskiej postanowiła zmierzyć się reżyserka (a także aktorka i obecna dyrektorka teatru) Gołda Tencer, która monodram wyreżyserowała i napisała do niego scenariusz. W artystkę wciela się Joanna Szczepkowska. Słowa dopełnia muzyka wykonywana na żywo m.in. przez Pawła Szamburskiego. W spektaklu wykorzystywany jest także film "Jej teatr" w reż. Władysława Forberta o Kamińskiej. Premiera monodramu odbyła się w Teatrze Żydowskim w ramach obchodów 50. rocznicy Marca'68.
Bilety na monodramy mistrzowskiej są po 50 zł. Na konkursowe wstęp jest wolny.
