Moniuszko - wielkość wciąż odkrywana
"Halka" w wykonaniu słynnej orkiestry Europa Galante z międzynarodową stawką solistów pod batutą Fabia Biondiego zainaugurowała w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej program ustanowionego przez Sejm Roku Stanisława Moniuszki.
Pretekstem jest przypadające 5 maja 200-lecie urodzin naszego narodowego kompozytora. Obchody są nie tylko krajowe, bo na wniosek Polski, Litwy i Białorusi UNESCO ogłosiło międzynarodowy Rok Moniuszki.
Melomanów przywykłych słuchać "Halki" po polsku mógł dziwić wybór akurat włoskiej wersji językowej. Wszakże trzeba pamiętać, że powstała ona na życzenie kompozytora, a tłumaczenia libretta podjął się Achille Bonoldi, ceniony baryton, przyjaciel Moniuszki. Jeszcze za życia twórcy "Halka" śpiewana była m.in. w Pradze po czesku, w Moskwie i Petersburgu po rosyjsku, po jego śmierci zaś także w Lublanie po słoweńsku, we Wrocławiu po niemiecku. Kompozytor nie doczekał pierwszego wykonania włoskiego w Mediolanie w 1905 r. Nader udana koncertowa prezentacja opery po włosku na festiwalu "Chopin i jego Europa" w 2018 r. przez zespół Europa Galante, pod batutą Fabio Biondiego, stawiającego Moniuszkę na równi z Bellinim, Donizettim i Verdim, była więc niejako spełnieniem marzenia wielkiego romantyka.
Wydane przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina płytowe nagranie "Halki" w tym ujęciu trafia właśnie do sklepów muzycznych, ale z przyjemnością ponownie wysłuchałem teraz znakomitej interpretacji na żywo w Teatrze Wielkim. Grająca na instrumentach historycznych orkiestra lepiej niż olbrzymie składy operowe oddaje urodę XIX-wiecznego brzmienia. Na słowa uznania zasłużył współpracujący z Biondim Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej. Sprawdzili się soliści: Monika Lendzion-Porczyńska (Zofia), Robert Gierlach (Janusz), Rafał Siwek (Stolnik), zaś Hiszpanka Tina Gorina (Halka) i Brazylijczyk Matheus Pompeu (Jontek) - jak podczas sierpniowego prawykonania w Studiu im. Lutosławskiego - zbierali spontaniczne owacje. Na widowni znalazło się wiele znaczących postaci życia muzycznego. Był m.in. Krzysztof Penderecki oraz legendarny angielski reżyser operowy David Pountney. Ten ostatni, komandor Orderu Imperium Brytyjskiego, odznaczony także m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi RP, przy współpracy Instytutu Adama Mickiewicza od łat pokazuje światu dzieła polskich twórców, takie jak "Straszny dwór" Stanisława Moniuszki (akurat ukazał się zapis warszawskiej realizacji z 2015 r.), "Król Roger" Karola Szymanowskiego, "Pasażerka" Mieczysława Wajnberga czy "Kupiec wenecki" Andrzeja Czajkowskiego. Jego związki z naszym krajem jeszcze się zacieśniły: w dniu koncertu artysta z rąk wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego odebrał akt nadania polskiego obywatelstwa, przyznanego przez prezydenta Andrzeja Dudę. Został też dokooptowany do Komitetu Honorowego Roku Moniuszki.
Jak zapowiedział Waldemar Dąbrowski, dyrektor Teatru Wielkiego - Opery Narodowej, pełnomocnik ds. Roku Stanisława Moniuszki, obchody obejmą w 2019 r. ponad 200 wydarzeń w kraju i na świecie. M.in. w maju wypada X Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Moniuszki. Symbolicznym nawiązaniem do obecnej warszawskiej inauguracji będzie premierowe wykonanie "Halki" w reżyserii Mariusza Trelińskiego z udziałem Piotra Beczały w partii Jontka w grudniu na scenie Theater an der Wien w Wiedniu. Spektakl obejrzy potem Warszawa.
***
Inauguracja Roku Stanisława Moniuszki. Opera "Halka", wersja warszawska z 1858 r. z librettem Włodzimierza Wolskiego we włoskim przekładzie Giuseppe Achille Bonoldiego.
Wykonanie koncertowe: Europa Galante, Fabio Biondi - dyrygent. Soliści: Tina Gorina, Monika Lendzion-Porczyńska, Matheus Pompeu, Robert Gierlach, Rafał Siwek, Karol Kozłowski. Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej pod kier. Violetty Bieleckiej.
Teatr Wielki - Opera Narodowa, 5 stycznia 2019 r.
