Artykuły

Wiesław Kowalski przygotował zestawienie trzynastu najlepszych spektakli roku 2018.

BELLA FIGURA Grzegorza Wiśniewskiego (Teatr Wybrzeże w Gdańsku) - Interpretacyjna przenikliwość nasyca dramat Yasminy Rezy atmosferą niedopowiedzeń, niedomówień, dwuznaczności i napomknień, pełną przeczuć i świetnie moderowanych przez aktorów emocji.

*

CZĄSTKI KOBIETY Kornéla Mundruczó (TR Warszawa) - Sposób podjęcia tematyki kobiecych doświadczeń i próba ich ukazania w kontekście wzajemnych relacji rodzinnych osiąga tutaj rzadko spotykany w teatrze ciężar gatunkowy, również dzięki rewelacyjnym kreacjom aktorskim.

*

KAŻDY MUSI KIEDYŚ UMRZEĆ PORCELANKO, CZYLI RZECZ O WOJNIE TROJAŃSKIEJ Agaty Dudy Gracz (Collegium Nobilium AT w Warszawie) - Młodzi aktorzy bardzo dobrze odnaleźli się w konwencji bezkompromisowego teatru i nie uronili niczego z jadowitości tekstu, który w epilogu wybrzmiewa w sposób wręcz apokaliptyczny i nad wyraz bolesny.

*

MIŁOŚĆ DO OSTATNIEGO WEJRZENIA Iwony Kempy (Teatr Dramatyczny w Warszawie) - Przejmująca i wstrząsająca opowieść pięciu kobiet o przemocy doświadczanej w rodzinie ze strony bezlitosnych mężczyzn. Dzięki zastosowanym zabiegom narracyjnym to mocno wybrzmiewający komunikat o zabarwieniu zdecydowanie feministycznym.

*

OSY Iwana Wyrypajewa (Och-Teatr) - Imponuje w tym spektaklu precyzja i konsekwencja reżysera, który jak nikt inny potrafi łączyć elementy komediowe z dramatycznymi, czyniąc z tego kolaż pulsujący od zmysłowości, szlachetności i melancholii, dodatkowo wziętych w ironiczny cudzysłów.

*

RODZINA ADDAMSÓW Jacka Mikołajczyka (Teatr Syrena w Warszawie) - Choć "Rodzina Addamsów" korzysta pełnymi garściami z raczej niecodziennego i mrocznego imaginarium, nietrudno wywieść z niej refleksję o tym, że warto poszukiwać w sobie takich pokładów energii, która pozwoli nam realizować marzenia, przełamywać stereotypy czy też wrócić do tego, co nieopatrznie zgubiliśmy, zatapiając się w rutynie zwykłego życia.

*

ŚLUB Eimuntasa Nekrošiusa (Teatr Narodowy w Warszawie) - Teatr Nekrošiusa ze wszystkimi jego pozornie ekscentrycznymi rytuałami, modyfikacjami materii i wpasowywaniem ich w obszary przynależne ludzkiej duszy, jest czymś na kształt porządku nieodwracalnego. Ukształtowanego z nieprawdopodobną wręcz do ogarnięcia perfekcyjnością - w dopieszczaniu znaczeń na drugim planie, w prowadzonej grze z każdym rekwizytem, w podpowiadaniu sensów, nastrojów i w międzyaktorskich zależnościach.

*

TCHNIENIE Grzegorza Małeckiego (Teatr Narodowy w Warszawie) - To z samych siebie aktorzy stwarzają tutaj cały kosmos, który ma ich zaprowadzić do prawdy, dobra i spełnienia. Jest w tej realizacyjnej skromności, delikatnym i czułym dotykaniu literackiego tworzywa, a przez to w docieraniu do wrażliwości samego człowieka, coś naprawdę ujmującego, niezwykle ciepłego i jednocześnie zachwycającego.

*

TROJANKI Jana Klaty (Teatr Wybrzeże w Gdańsku) - Bardzo udana próba poszukiwań w antycznym dramacie formatów i wartości, które nie pozostają wobec współczesnego widza obojętnymi. Siła oddziaływania obrazów Klaty i Kaczmarka jest dotkliwa i przejmująca - szczególnie w osiąganiu harmonii między aktami gwałtownymi, a tymi wybrzmiewającymi czystym, niezmierzonym liryzmem.

*

UŁANI Piotra Cieplaka (Teatr Narodowy w Warszawie) - W spektaklu dochodzi do konfrontacji tego, co zwykliśmy rozumieć pod pojęciem ułańskiego entuzjazmu, a realnością sytuacji wydarzających się w polskim dworku położonym obok frontu działań bojowych. To zestawienie jest nośnikiem niezwykle żywego komizmu, który przy wręcz zawrotnym tempie akcji zachowuje wszystkie niuanse pojawiające się w artykułowaniu zawiłości uczuciowych i fabularnych zapętleń rodzących się komeraży.

*

WIDOK Z MOSTU Agnieszki Glińskiej (Teatr Dramatyczny w Warszawie) - Glińska wraz ze swoimi aktorami przygląda się człowiekowi i jego reakcjom w okolicznościach, które ich samych zaskakują. Wszyscy - niczym w tragedii antycznej - są tutaj wplątani w bieg zdarzeń, od których nie można uciec. Na plan pierwszy zostały wyeksponowane konsekwencje jakie przynoszą w sferze międzyludzkich relacji panujące mechanizmy prawne i strach, jaki rodzi się w ludziach w krytycznych sytuacjach nie tylko społecznych, ale i emocjonalnych

*

WYJEŻDŻAMY Krzysztofa Warlikowskiego (Nowy Teatr w Warszawie) - Bohaterem spektaklu Warlikowskiego jest - pokazana z odrobiną melancholii, ironii i dystansu - ludzka społeczność, w którą znakomicie wcielają się aktorzy Nowego Teatru i grające gościnnie Dorota Kolak i Jadwiga Jankowska-Cieślak. Wszyscy idealnie trafiają w ton i rytm postaci, w intensywność ich namiętności, a Warlikowski wraz z nimi wydobywa nieoczywistą esencjonalność, jaką można dostrzec tylko w samym życiu.

*

ZAPISKI Z WYGNANIA Magdy Umer (Teatr Polonia) - Magdzie Umer wraz z Krystyną Jandą udało się stworzyć przestrzeń na tyle wolną, że nieprzerwany przepływ między widownią a sceną jest ciągłą wymianą tych dwóch energii. Wszystko, co słyszymy ze sceny - każde zdanie, każdy monolog, każdy fragment piosenki - jest zakomponowane w ściśle określone ramy i ma artystyczną formę najwyższej próby.

*

BONUSY:

SATURN I MEL Michała Sufina (Klub Komediowy w Warszawie) - Całość łatwo można było sprowadzić do kabaretowych żarcików, grepsów, aluzyjnych mrugnięć do widza i parodystycznych wybryków. W Klubie Komediowym nic takiego się nie stało. Jest dyscyplina myśli, świadomość każdego słowa, prawda i szczerość, nieprawdopodobna energia i żywioł rozpierający młodych aktorów!

*

THRILLER Anny Smolar (Nowy Teatr w Warszawie) - Kameralny spektakl z Pawłem Sakowiczem i Sonią Roszczuk zderza ciało ze słowem, jako znakami mogącymi się w teatrze równoważyć. Motyw mimiki ciała i kontemplowanie pracy nad ruchem pozwoliło Smolar stworzyć gęstą strukturę spektaklu, nad którym praca dała jej możliwość ciągłego sprawdzania samej siebie.

Tytuły spektakli podane są w kolejności alfabetycznej.

***

Na zdjęciu: "Bella Figura", Teatr Wybrzeże