Inny "Rewizor"
Od dawna już reżyserzy Gogolowskiego "Rewizora" usiłują przełamać tradycyjną interpretację tego arcydzieła. Z różnymi efektami. Opór stawia materia sztuki i właśnie tradycja teatralna, zwłaszcza nawyk grania tego utworu jako prezentacji galerii typów ludzkich. Dość łatwo ją uruchomić przy pomocy realistycznej konwencji gry, gdy się dysponuje aktorami, którzy potrafią jeszcze grać tzw. typowość Gogolowskich bohaterów. Ten sposób gry jednak coraz mniej zadowala 4ak twórców, jak i publiczność. Budzi niedosyt i pragnienie, aby to wspaniałe dzieło odczytać na nowo, sięgając niejako do jego wnętrza i ujawnić nieznane, czy wręcz nie dostrzegane, wartości. A te tkwią niewątpliwie pod tradycyjną warstwą interpretacyjnych dokonań.
Kielecki inscenizator "Rewizora", Bogdan Augustyniak, zdecydował się na radykalny zabieg - i odwołał się do konwencji snu, którą chętnie stosuje współczesny dramat i teatr. Jego "Rewizor" rozgrywa się jako sen Horodniczego. Tak ujęta sztuka Gogola ujawnia zupełnie inną optykę widzenia postaci i zasadniczego problemu utworu, jakim jest władza i jej sprawowanie. Sen Horodniczego objawia pełną złożoność mechanizmów władzy i rzeczywistości. A proces zgoła Gombrowiczowskiego wzajemnego stwarzania się poszerza i nasze widzenie relacji władza - społeczeństwo. Bo też i kielecki spektakl oskarżeniem i oceną obejmuje zarówno Horodniczego, jak i społeczeństwo. W tym sennym koszmarze, pełnym wielorakich skojarzeń i zaskakujących odkryć, wyzwala się nieomal samoczynnie proces demaskacji, który obejmuje wszystkich. A więc jest jakby ostrzeżeniem, iż całej skomplikowanej rzeczywistości nie sposób zamknąć w łatwe i dogodne schematy. Spektakl ten, odbiegając od starych wzorców grania Gogola, wywoła z pewnością dyskusje i spory, tak potrzebne i konieczne, aby scena stała się miejscem żywego myślenia, a nie terenem jałowego powtarzania utrwalonych stereotypów.
