Artykuły

Po przerwie w 2017 roku, na festiwalową mapę Górnego Śląska wraca jedno z najważniejszych w Polsce wydarzeń teatralnych - Ogólnopolski Festiwal Sztuki Reżyserskiej Interpretacje. Dyrektorem jego XIX edycji jest dramatopisarz i reżyser, Ingmar Villqist.

W programie znalazło się pięć spektakli konkursowych młodych reżyserów, dwa mistrzowskie uznanych twórców, a także sporo imprez towarzyszących poświęconych reżyserii.

- Bardzo się cieszę, że ten festiwal wraca do Katowic po przerwie w minionym roku. Jego tematem przewodnim będzie reżyseria - rozumiana szeroko. Sam festiwal będzie odbywał się co dwa lata, a w roku przerwy będą miały miejsca wydarzenia poświęcone niszowym teatrom, które w Katowicach prężnie działają, co też mnie cieszy - mówił Marcin Krupa podczas konferencji prasowej poświęconej XIX edycji festiwalu "Interpretacje", która odbyła się w Mieście Ogrodów w czwartek, 13 września.

Festiwal odbędzie się między 12 a 18 listopada w Katowicach. Dyrektorem artystycznym od tej edycji jest dramaturg Ingmar Villqist, festiwal organizuje Instytucja Kultury Katowice - Miasto Ogrodów. - Nie ma doskonalszego instrumentu do komentowania rzeczywistości niż teatr. Kolejna edycja potwierdzi nam z pewnością, że język sztuki dramaturgicznej i kreatywność reżyserów teatralnych może świetnie interpretować świat - niezależnie od tego, jak jest on dziś zawiły - dodaje Piotr Zaczkowski, dyrektor instytucji.

Dwa obszary działań

Formuła festiwalu została nieco odświeżona. Nowy dyrektor zaproponował powrót do formuły "Interpretacji" jako konkursu dla młodych reżyserów i promocji nowych, wschodzących postaci polskiej reżyserii teatralnej. Dlatego komisja zaprosiła do walki o Laur Konrada spektakle reżyserów, którzy debiutowali nie później niż 10 lat temu (w latach 2014-2016 granicy wiekowej nie było, a przed 2014 rokiem było to 15 lat).

W programie festiwalu ponadto znalazło się wiele wydarzeń towarzyszących poświęconych sztuce reżyserii - nie tylko teatralnej, ale także filmowej oraz dodatkowy konkurs dla reżyserów spektakli telewizyjnych i słuchowisk radiowych. Zniesiono hasło-klucz, który był stosowany podczas ostatnich trzech edycji festiwalu.

- Zdarzenia tegorocznej edycji festiwalu "Interpretacje" będą działy się w dwóch obszarach. Pierwszy z nich to spektakle teatralne - dwa spektakle mistrzowskie oraz pięć konkursowych. Drugi obszar festiwalu to bardzo rozbudowane wydarzenia towarzyszące, które zostały podporządkowane idei "Interpretacji", czyli namysłowi nad pojęciem reżyserii. Więc będzie mowa nie tylko o reżyserii teatralnej, ale także reżyserowaniu filmów, słuchowisk, rejestracji spektakli czy nawet innych dziedzin życia społecznego. Będziemy wspólnie zastanawiać się, na ile nasza rzeczywistość podporządkowana jest socjotechnice - mówi Ingmar Villqist, dyrektor festiwalu "Interpretacje".

Pięć spektakli konkursowych oceni jury

W tym roku w konkursie głównym, czyli o Laur Konrada ubiegać się będzie pięć spektakli młodych reżyserów. Będą to następujące tytuły: "Puppenhaus.Kuracja" w reż. Jędrzeja Piaskowskiego z TR Warszawa [na zdjęciu]; "Zakonnice odchodzą po cichu" w reż. Darii Kopiec z Teatru im. J. Kochanowskiego w Opolu; "2118. Karasińska" w reż. Anny Karasińskiej z Nowego Teatru w Warszawie; "Chłopi" w reż. Krzysztofa Garbaczewskiego z Teatru Powszechnego im. Hübnera w Warszawie oraz "Reykjavik '74" w reż. Katarzyny Kalwat z Teatru Dramatycznego im. W. Horzycy w Toruniu.

- Mieliśmy razem z komisją konkursową, czyli Wojciechem Majcherkiem i Romanem Pawłowskim ogromny problem z wyborem spektakli konkursowych. Było mnóstwo ciekawych propozycji. Ci młodzi reżyserzy wypracowali własny język komunikacji w teatrze, znaleźli też swojego odbiorcę. I zajmują się tematyką, która ich interesuje. W ten sposób stworzyli bardzo ciekawą przestrzeń dyskusji na temat naszego współczesnego świata. Zapytują też ze sceny o tradycję polskiej literatury. Poprzez swoje spektakle prowadzą dyskusje o filozofii i o człowieku, który próbuje się odnaleźć w skomplikowanym i dynamicznie zmieniającym się świecie - informuje dyrektor festiwalu.

Festiwal będą tradycyjnie otwierać i kończyć spektakle mistrzowskie. Na otwarcie widzowie zobaczą "Wyjeżdżamy" w reż. Krzysztofa Warlikowskiego z Nowego Teatru z Warszawy, a na zakończenie - "G.E.N." w reż. Grzegorza Jarzyny z TR Warszawa. - Wybraliśmy ich spektakle, dlatego, ponieważ ci artyści stworzyli lata temu nowy język teatru - komentuje Villqist.

Zmianie nie uległ sposób przyznawania Lauru Konrada. Jak do tej pory, grono jurorów, składające się z najwybitniejszych przedstawicieli środowiska teatralnego, przyznawać będzie tzw. mieszki - każdy o wartości 10 tys. zł. Reżyser, który otrzyma ich większość (przynajmniej 3), zdobędzie Laur Konrada festiwalu "Interpretacje". W jury, które będzie oceniało spektakle młodych reżyserów teatralnych zasiądą: scenografka Ewa Braun, kuratorka Anda Rottenberg, reżyser Piotr Cieplak, aktor Krzysztof Majchrzak i muzyk Olo Walicki. Dodatkowe 10 tys. powędruje do reżysera, którego upatrzy sobie publiczność (jej wybór nie będzie miał wpływu na otrzymanie Lauru Konrada, o tym decyduje tylko jury).

Dodatkowy konkurs dla reżyserów

Konkurs o Laur Konrada to nie jedyny konkurs podczas tegorocznej edycji "Interpretacji". Specjalne, trzyosobowe jury oceniało będzie także spektakle telewizyjne zrealizowane w cyklu Teatroteka oraz słuchowiska Teatru Polskiego Radia. W konkursach Najlepsza Reżyseria Teatru Telewizji oraz Najlepsza Reżyseria Słuchowiska Radiowego pula nagród wynosi 20 tys. zł, co oznacza że każdy z nagrodzonych reżyserów otrzyma po 10 tys. zł.

Bogaty jest również program wydarzeń towarzyszących tegorocznej edycji festiwalu. Widzowie zostaną zaproszeni na projekcje filmów, spektakli, słuchowisk, wezmą udział w cyklu spotkań naukowych na temat reżyserii oraz w różnych rozmowach. W ramach wydarzeń dodatkowych podczas festiwalu wyświetlane będą filmy - dokumentalne i fabularne etiudy - zrealizowane przez studentów Wydziału Radia i Telewizji im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Konkursowe słuchowiska i rejestracje telewizyjne, a także etiudy filmowe są, oczywiście, zrealizowane przez młodych twórców.

W programie XIX edycji festiwalu nie zabraknie również słuchowisk prezentowanych w ramach cyklu "Polonia Restituta" z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

Mnóstwo innych wydarzeń podczas "Interpretacji"

Widzowie zaproszeni zostaną również do obejrzenia rejestracji spektakli teatralnych, zrealizowanych przez znakomitych reżyserów, laureatów Lauru Konrada: "Kruma" Hanocha Levina w reż. Krzysztofa Warlikowskiego i "Bzika tropikalnego" na podstawie dramatów Stanisława Ignacego Witkiewicza w reż. Grzegorza Jarzyny. Oba te spektakle zrewolucjonizowały polski teatr współczesny, a reżyserzy ci należą do najwybitniejszych polskich twórców teatralnych.

Ponadto będzie okazja zobaczyć filmy dokumentalne poświęcone patronowi festiwalu - Konradowi Swinarskiemu, a także wziąć udział w spotkaniach.

Nowością festiwalu będzie cykl wydarzeń naukowych poświęconych zjawisku szeroko rozumianej sztuki reżyserii. Do udziału w tym wydarzeniu zaproszeni zostali: prof. Zbigniew Kadłubek (Uniwersytet Śląski), dr Jakub Papuczys (Uniwersytet Jagielloński), dr hab. Marcin Napiórkowski (Uniwersytet Warszawski), dr Tomasz Plata (Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza) i prof. Joanna Krakowska (Polska Akademia Nauk).

- Tydzień festiwalowy będzie bardzo intensywny. Będziemy zaczynać o godz. 10 rano na nowym Wydziale Radia i Telewizji UŚ w Katowicach - w salach projekcyjnych i wykładowych. Tam odbywać się będą pokazy konkursowych słuchowisk i konkursowych rejestracji spektakli telewizyjnych oraz pokazy filmów fabularnych i dokumentalnych oraz cykl słuchowisk "Polonia Restituta", które opowiadać będą o ważnych dla Polski postaciach. Po tych projekcjach będą miały miejsce spotkania naukowe z wykładowcami poświęcone reżyserowaniu świata i sztuki. Wieczorami zaprosimy państwa do teatrów na pokazy spektakli konkursowych i mistrzowskich. Ten nasz wybór wydarzeń festiwalowych zawsze będzie dyskutowany, ale taki już jest los artystów, którzy biorą udział w konkursie - dodaje Villqist.